Του ΣΤΑΥΡΟΥ ΤΣΑΚΥΡΑΚΗ*
Πριν από λίγες μέρες η νεοεκλεγείσα Βουλή των Ελλήνων κλήθηκε να αποφανθεί επί αιτήσεων της Εισαγγελίας για άρση της ασυλίας 7 βουλευτών.
Για τον βουλευτή κ. Θ. Καράογλου ζητήθηκε η άδεια προκειμένου να προχωρήσει η δίωξη για παράνομη είσοδό του σε γήπεδο κατά τη διεξαγωγή ποδοσφαιρικού αγώνα. Για τον βουλευτή κ. Αρ. Ντινόπουλο ζητήθηκε η άρση της ασυλίας του για αδικήματα που φέρεται να διέπραξε πριν ακόμη γίνει βουλευτής, όταν ήταν δήμαρχος Βριλησσίων. 193 βουλευτές επί 241 παρόντων ψήφισαν κατά της άρσης ασυλίας του πρώτου και 237 επί 241 κατά της άρσης ασυλίας του δεύτερου.
Φαντάζομαι να μην είναι κανείς τόσο αφελής ώστε να εξεπλάγη με την απόφαση της Βουλής των Ελλήνων. Είναι τόσο ριζωμένη η αντίληψη των βουλευτών ότι είναι υπεράνω των νόμων, ώστε όχι για κατηγορίες χουλιγκανισμού, αλλά ούτε για κατηγορίες κανιβαλισμού δεν πρόκειται να παραιτηθούν από την ασυλία τους. Ο κ. Αρ. Ντινόπουλος μάλιστα ζήτησε να θεσμοθετηθεί ένα είδος ασυλίας και για την αυτοδιοίκηση, ώστε να μη σύρονται οι άνθρωποι στα δικαστήρια. Γιατί να μη θεσμοθετηθεί ασυλία και για τους προέδρους των αθλητικών συλλόγων ή για τους φίλους των βουλευτών ή τους συγγενείς τους ή για όποιον τέλος πάντων επιθυμούν;
Η άρνηση άρσης της ασυλίας βουλευτών για αδικήματα που δεν σχετίζονται με τα καθήκοντά τους είναι βεβαίως παράνομη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την απόφασή του Τσαλκιτζής κατά Ελλάδας έχει καταδικάσει τη χώρα μας διότι αρνήθηκε να άρει την ασυλία του κ. Κ. Τασούλα για αδικήματα που φερόταν να έχει διαπράξει πριν γίνει βουλευτής, όταν ήταν δήμαρχος. Υπάρχει δηλαδή προηγούμενο που φαίνεται να είναι ακριβώς όμοιο με την περίπτωση του κ. Α. Ντινόπουλου και, αντί της αυτονόητης συμμόρφωσης, ακούγεται πρόταση επέκτασης της ασυλίας και στους δημάρχους. Δεν πρέπει να υπάρχει προηγούμενο δημοκρατίας στην ιστορία της ανθρωπότητας που το νομοθετικό σώμα να επιδεικνύει παρόμοια περιφρόνηση προς την ισονομία.
Υποθέτω ότι αποτελεί στοιχειώδη ηθική επιταγή να επιδιώκει κανείς να ξεκαθαρίσει το όνομά του από κατηγορίες για ποινικά αδικήματα. Εκτός λοιπόν από την περιφρόνηση της ισονομίας, επιδεικνύεται και αφάνταστη αδιαντροπιά με την κάλυψη πίσω από την ασυλία, η οποία φυσικά επιτείνει το κλίμα σήψης και διαφθοράς που επικρατεί σε όλη τη κοινωνία.
Η άρνηση άρσης της ασυλίας βουλευτών για αδικήματα που δεν σχετίζονται με τα καθήκοντά τους είναι βεβαίως παράνομη. Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου με την απόφασή του Τσαλκιτζής κατά Ελλάδας έχει καταδικάσει τη χώρα μας διότι αρνήθηκε να άρει την ασυλία του κ. Κ. Τασούλα για αδικήματα που φερόταν να έχει διαπράξει πριν γίνει βουλευτής, όταν ήταν δήμαρχος. Υπάρχει δηλαδή προηγούμενο που φαίνεται να είναι ακριβώς όμοιο με την περίπτωση του κ. Α. Ντινόπουλου και, αντί της αυτονόητης συμμόρφωσης, ακούγεται πρόταση επέκτασης της ασυλίας και στους δημάρχους. Δεν πρέπει να υπάρχει προηγούμενο δημοκρατίας στην ιστορία της ανθρωπότητας που το νομοθετικό σώμα να επιδεικνύει παρόμοια περιφρόνηση προς την ισονομία.
Υποθέτω ότι αποτελεί στοιχειώδη ηθική επιταγή να επιδιώκει κανείς να ξεκαθαρίσει το όνομά του από κατηγορίες για ποινικά αδικήματα. Εκτός λοιπόν από την περιφρόνηση της ισονομίας, επιδεικνύεται και αφάνταστη αδιαντροπιά με την κάλυψη πίσω από την ασυλία, η οποία φυσικά επιτείνει το κλίμα σήψης και διαφθοράς που επικρατεί σε όλη τη κοινωνία.
Με ποιο ηθικό κύρος, αλήθεια, οι ίδιοι άνθρωποι, που αποφεύγουν να λογοδοτήσουν στη Δικαιοσύνη, θα ερευνήσουν τα μεγάλα σκάνδαλα; Αντί για εξεταστικές επιτροπές για το Βατοπέδι ή τα ομόλογα ας κάνουν μια μεγάλη εξεταστική επιτροπή που να ερευνήσει τον καθρέφτη με τα πρόσωπά τους.
Θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν έχω καμιά προσδοκία ότι το σκάνδαλο της βουλευτικής ασυλίας μπορεί να τερματιστεί με κάποια αλλαγή νοοτροπίας των ίδιων των βουλευτών. Είναι τόσο εθισμένοι στο να αποφεύγουν να λογοδοτήσουν και έχουν αναπτύξει τέτοια συντεχνιακή αλληλεγγύη, ώστε ακόμη και καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν πρόκειται να τους ταρακουνήσουν.
Θέλω να είμαι ειλικρινής. Δεν έχω καμιά προσδοκία ότι το σκάνδαλο της βουλευτικής ασυλίας μπορεί να τερματιστεί με κάποια αλλαγή νοοτροπίας των ίδιων των βουλευτών. Είναι τόσο εθισμένοι στο να αποφεύγουν να λογοδοτήσουν και έχουν αναπτύξει τέτοια συντεχνιακή αλληλεγγύη, ώστε ακόμη και καταδίκες από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο δεν πρόκειται να τους ταρακουνήσουν.
Η λύση φαίνεται να βρίσκεται στην εξουσία του Τύπου. Μόνο μια μεγάλη καμπάνια, που θα στηλιτεύει συχνά το φαινόμενο και θα εκθέτει τους βουλευτές, μπορεί να συμβάλει σε αλλαγή. Προτείνω να καθιερωθεί μια ειδική στήλη στις εφημερίδες με τις φωτογραφίες όσων κρύβονται πίσω από την ασυλία και με σημείωση του αδικήματος για το οποίο χρωστούν να λογοδοτήσουν. Κάτι παρόμοιο, δηλαδή, με τις φωτογραφίες καταζητουμένων για σοβαρά εγκλήματα, έτσι ώστε ο αναγνώστης να βλέπει καθημερινά με ποιους έχει να κάνει.
* Αν. καθηγητής Νομικής
enet.gr* Αν. καθηγητής Νομικής
