Η Εσθονία είναι μια μικρή χώρα με πληθυσμό 1.500.000 κατοίκους. Από αυτούς το 9% είναι Χριστιανοί. Επίσημη θρησκεία του κράτους δεν υπάρχει. Στην χώρα δρουν 500 θρησκευτικές οργανώσεις αναγνωρισμένες από το κράτος. Οι περισσότεροι από τούς Εσθονούς είναι λουθηρανοί. Η πορεία της Εσθονίας προς την Ορθοδοξία ακολούθησε τις διακυμάνσεις της γενικότερης ταραγμένης ιστορίας της χώρας.
Άποψη της πρωτεύουσας Ταλλίν Η πρώτη Ορθόδοξη παρουσία στην Εσθονία σημειώθηκε με την εγκατάσταση Ρώσων εμπόρων στην πόλη Γιούργιεφ τον 11ο αι. Λόγω της διαφορετικής γλώσσας δεν μπόρεσε να εξαπλωθεί η πίστη στους Εσθονούς.
Οι Γερμανοί σταυροφόροι, που εισέβαλαν τον 13ο αι. στην χώρα, επέβαλαν τον καθολικισμό δια της σπάθης. Η Ορθόδοξη λατρεία απαγορεύτηκε και όσοι αδιαφόρησαν για την απαγόρευση πλήρωσαν με την ζωή τους. Ο Ιερέας Ισίδωρος και 72 Ορθόδοξοι οδηγήθηκαν στο μαρτύριο και στον θάνατο με την κατηγορία ότι τόλμησαν να τελέσουν τον Αγιασμό των υδάτων τον χειμώνα του 1472.
Από τον 16ο αι. στην Εσθονία κατέφθασαν και οι λουθηρανοί, ενώ τον 19ο αι. η γερμανική αιχμαλωσία άρχισε να χαλαρώνει. Τελικά η Εσθονία αφέθηκε στην επιρροή της Ρωσίας. Αυτή την εποχή πολλοί Εσθονοί δέχθηκαν την Ορθόδοξη πίστη.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Συμεών Πρώτος Ορθόδοξος Εσθονός Επίσκοπος εξελέγη στις 10/8/1917 ο Πλάτων Κεϋ, μια χαρισματική φυσιογνωμία. Οι πιστοί τον ένιωσαν ως φιλόστοργο πατέρα τους. Την αγία καρποφόρα διακονία του σφράγισε με το μαρτύριό του, στις 14/1/1919. Βασανίσθηκε και σφαγιάσθηκε από τούς κομμουνιστές στην πόλη Ταρτού. Το Οικουμενικό Πατριαρχείο το 2000 τον αναγνώρισε ως Άγιο της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Η μνήμη του Ιερομάρτυρα Πλάτωνα και των συν αυτώ τιμάται στις 14 Ιανουαρίου.
Το 1918 δημιουργήθηκε το ανεξάρτητο δημοκρατικό κράτος της Εσθονίας. Ακολούθησε αργότερα (1923) η αναγνώριση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Εσθονίας ως αυτόνομης υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο σχετικός καταστατικός χάρτης, που εκδόθηκε το 1926, ισχύει και σήμερα και αποτελεί την βάση για την διακυβέρνηση της Εσθονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Στα χρόνια της ανεξαρτησίας το 19% του πληθυσμού της χώρας (242.000) ήταν Ορθόδοξοι. Από αυτούς ελάχιστοι ήταν Ρώσοι. Η Ορθόδοξη Εκκλησία «εκμεταλλευόμενη τον καιρόν» ανέπτυξε καρποφόρο δραστηριότητα. Δημιουργήθηκαν 3 Επισκοπές και χειροτονήθηκαν πολλοί Κληρικοί για τις ανάγκες των 147 Ενοριών. Επίσης ιδρύθηκαν γυναικείες και ανδρικές Μονές όπου μόναζαν 116 Μοναχοί και Μοναχές.
Ήταν μία εποχή πνευματικής ανθίσεως για την Εσθονία. Η Εκκλησία έπαιζε σπουδαίο ρόλο στην κοινωνία και στον πολιτισμό. Ακόμη και πολλά μέλη της κυβερνήσεως ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Στο Πανεπιστήμιο του Ταρτού υπήρχε Ορθόδοξη Θεολογική έδρα, ενώ σε πολλές πόλεις λειτουργούσαν Εκκλησιαστική Σχολεία. Είναι αξιοσημείωτο ότι την Εκκλησία και την Επισκοπή την συντηρούσε ο ευσεβής λαός.
Ο καιρός της ειρήνης όμως δεν κράτησε για πολύ. Ήδη το 1940 ο σοβιετικός στρατός καταλαμβάνει για πρώτη φορά την Εσθονία και το 1944 εκδιώκοντας τούς Γερμανούς κατακτητές την υποτάσσει ολοκληρωτικά στην Σοβιετική Ένωση.
Θεία Λειτουργία χοροστατούντος του
Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Ταλλίν και
πάσης Εσθονίας κ. ΣτέφανουΗ σοβιετική κατοχή προξένησε τεράστιες δυσκολίες στην Εκκλησία. Από τούς 160 Ι. Ναούς οι 40 μετατράπηκαν σε εργοστάσια, αίθουσες κινηματογράφου και αποθήκες. Οι υπόλοιποι, χωρίς δυνατότητα συντηρήσεως, καταστράφηκαν. Έκλεισε επίσης το Θεολογικό Σεμινάριο που λειτουργούσε στην Ι. Μονή Πετσέρι, έπαυσε η λειτουργία των Εκκλησιαστικών Σχολείων, απαγορεύτηκε η έκδοση βιβλίων και περιοδικών με θεολογικό περιεχόμενο και φυσικά κατασχέθηκε η εκκλησιαστική περιουσία.
Από το 1941 ως το 1949 εξορίστηκαν 70.000 Εσθονοί πολίτες από τις σοβιετικές αρχές. Ταυτόχρονα το Πατριαρχείο Μόσχας διενεργούσε προσπάθειες προσαρτήσεως της αυτόνομης Εσθονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αυτή η κίνηση πέτυχε τον σκοπό της το 1945. Ο Ορθόδοξος λαός αναγκάστηκε να λατρεύει τον Θεό σε μια άγνωστή του γλώσσα, αφού παντού στους Ορθοδόξους Ι. Ναούς η Θεία Λειτουργία γινόταν πλέον στην σλαβορωσική. Ο φόβος και η σιωπή επεκράτησε στους πιστούς, ύστερα μάλιστα και από την εξορία χιλιάδων πιστών.
Οι προσπάθειες για την επαναφορά της κανονικής τάξεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία άρχισαν το 1991 με την δημιουργία του δημοκρατικού κράτους της Εσθονίας. Το 1996 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξέδωσε Τόμο με τον οποίο αναγνώρισε την Εσθονική Ορθόδοξη Εκκλησία ως αυτόνομη υπό τον Οικουμενικό Θρόνο. Με την πράξη αυτή ανέλαβε εκ νέου την Εσθονική Εκκλησία υπό την πνευματική προστασία του, όπως ήταν στα χρόνια 1923-1944.
Στην Εσθονία εντούτοις υπάρχει και δεύτερη Ορθόδοξη Εκκλησία υπό το Πατριαρχείο Μόσχας με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Κορνήλιο. Αριθμεί 25.000 πιστούς και 26 Ενορίες.
Ορθόδοξοι της Εσθονίας προσέρχονται
στην Θεία ΚοινωνίαΗ Ιερά Σύνοδος του Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως εξέλεξε Μητροπολίτη Τάλλιν και πάσης Εσθονίας τον κ. Στέφανο. Οι Ιερείς, οι περισσότεροι σε μεγάλη ηλικία, είναι επιφορτισμένοι να εξυπηρετούν τουλάχιστον 4-5 Ενορίες· οι νεότεροι ιερουργούν σε 7 έως 11 Ενορίες. Οι πιστοί ξεπερνούν τις 15.000. Όλοι οι Ιερείς εργάζονται με μεγάλη αυταπάρνηση. Δυστυχώς λόγω των δύσκολων χρόνων δεν υπάρχουν στην χώρα ούτε τα απαραίτητα για την καθημερινή λατρεία (εικόνες, ιερά σκεύη, νάμα, λιβάνι, κάρβουνα, κεριά κτλ.), τα οποία προσπαθεί η Εκκλησία της Εσθονίας να τα προμηθευόμαστε από την Ελλάδα.
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού (83%) δεν ακολουθεί καμία ομολογία και έχει πλήρη άγνοια για την ύπαρξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Υπάρχουν σχέδια και μελλοντικοί στόχοι για την διάδοση της πίστεώς μας, αλλά τώρα μπαίνουν τα θεμέλια για να υλοποιηθούν.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας στρέφεται σε όλους τους εν Χριστώ αδελφούς, διότι μόνο με την στενή συνεργασία μαζί τους είναι δυνατόν να ξαναρχίσει την ανασυγκρότηση της Εκκλησίας του Χριστού. Η παραμικρή προσφορά είναι πολύτιμη και θα αποτελέσει ιερή πράξη για την δόξα της Ορθοδοξίας στον σημερινό κόσμο και την στήριξη της μαρτυρικής Εκκλησίας της Εσθονίας.
Άποψη της πρωτεύουσας Ταλλίν Οι Γερμανοί σταυροφόροι, που εισέβαλαν τον 13ο αι. στην χώρα, επέβαλαν τον καθολικισμό δια της σπάθης. Η Ορθόδοξη λατρεία απαγορεύτηκε και όσοι αδιαφόρησαν για την απαγόρευση πλήρωσαν με την ζωή τους. Ο Ιερέας Ισίδωρος και 72 Ορθόδοξοι οδηγήθηκαν στο μαρτύριο και στον θάνατο με την κατηγορία ότι τόλμησαν να τελέσουν τον Αγιασμό των υδάτων τον χειμώνα του 1472.
Από τον 16ο αι. στην Εσθονία κατέφθασαν και οι λουθηρανοί, ενώ τον 19ο αι. η γερμανική αιχμαλωσία άρχισε να χαλαρώνει. Τελικά η Εσθονία αφέθηκε στην επιρροή της Ρωσίας. Αυτή την εποχή πολλοί Εσθονοί δέχθηκαν την Ορθόδοξη πίστη.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Συμεών Το 1918 δημιουργήθηκε το ανεξάρτητο δημοκρατικό κράτος της Εσθονίας. Ακολούθησε αργότερα (1923) η αναγνώριση της Ορθοδόξου Εκκλησίας της Εσθονίας ως αυτόνομης υπό το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Ο σχετικός καταστατικός χάρτης, που εκδόθηκε το 1926, ισχύει και σήμερα και αποτελεί την βάση για την διακυβέρνηση της Εσθονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας.
Στα χρόνια της ανεξαρτησίας το 19% του πληθυσμού της χώρας (242.000) ήταν Ορθόδοξοι. Από αυτούς ελάχιστοι ήταν Ρώσοι. Η Ορθόδοξη Εκκλησία «εκμεταλλευόμενη τον καιρόν» ανέπτυξε καρποφόρο δραστηριότητα. Δημιουργήθηκαν 3 Επισκοπές και χειροτονήθηκαν πολλοί Κληρικοί για τις ανάγκες των 147 Ενοριών. Επίσης ιδρύθηκαν γυναικείες και ανδρικές Μονές όπου μόναζαν 116 Μοναχοί και Μοναχές.
Ήταν μία εποχή πνευματικής ανθίσεως για την Εσθονία. Η Εκκλησία έπαιζε σπουδαίο ρόλο στην κοινωνία και στον πολιτισμό. Ακόμη και πολλά μέλη της κυβερνήσεως ήταν Ορθόδοξοι Χριστιανοί. Στο Πανεπιστήμιο του Ταρτού υπήρχε Ορθόδοξη Θεολογική έδρα, ενώ σε πολλές πόλεις λειτουργούσαν Εκκλησιαστική Σχολεία. Είναι αξιοσημείωτο ότι την Εκκλησία και την Επισκοπή την συντηρούσε ο ευσεβής λαός.
Ο καιρός της ειρήνης όμως δεν κράτησε για πολύ. Ήδη το 1940 ο σοβιετικός στρατός καταλαμβάνει για πρώτη φορά την Εσθονία και το 1944 εκδιώκοντας τούς Γερμανούς κατακτητές την υποτάσσει ολοκληρωτικά στην Σοβιετική Ένωση.
Θεία Λειτουργία χοροστατούντος του Σεβασμιοτάτου Μητροπολίτη Ταλλίν και
πάσης Εσθονίας κ. Στέφανου
Από το 1941 ως το 1949 εξορίστηκαν 70.000 Εσθονοί πολίτες από τις σοβιετικές αρχές. Ταυτόχρονα το Πατριαρχείο Μόσχας διενεργούσε προσπάθειες προσαρτήσεως της αυτόνομης Εσθονικής Ορθοδόξου Εκκλησίας. Αυτή η κίνηση πέτυχε τον σκοπό της το 1945. Ο Ορθόδοξος λαός αναγκάστηκε να λατρεύει τον Θεό σε μια άγνωστή του γλώσσα, αφού παντού στους Ορθοδόξους Ι. Ναούς η Θεία Λειτουργία γινόταν πλέον στην σλαβορωσική. Ο φόβος και η σιωπή επεκράτησε στους πιστούς, ύστερα μάλιστα και από την εξορία χιλιάδων πιστών.
Οι προσπάθειες για την επαναφορά της κανονικής τάξεως στην Ορθόδοξη Εκκλησία άρχισαν το 1991 με την δημιουργία του δημοκρατικού κράτους της Εσθονίας. Το 1996 ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος εξέδωσε Τόμο με τον οποίο αναγνώρισε την Εσθονική Ορθόδοξη Εκκλησία ως αυτόνομη υπό τον Οικουμενικό Θρόνο. Με την πράξη αυτή ανέλαβε εκ νέου την Εσθονική Εκκλησία υπό την πνευματική προστασία του, όπως ήταν στα χρόνια 1923-1944.
Στην Εσθονία εντούτοις υπάρχει και δεύτερη Ορθόδοξη Εκκλησία υπό το Πατριαρχείο Μόσχας με επικεφαλής τον Αρχιεπίσκοπο Κορνήλιο. Αριθμεί 25.000 πιστούς και 26 Ενορίες.
Ορθόδοξοι της Εσθονίας προσέρχονται στην Θεία Κοινωνία
Το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού (83%) δεν ακολουθεί καμία ομολογία και έχει πλήρη άγνοια για την ύπαρξη της Ορθοδόξου Εκκλησίας. Υπάρχουν σχέδια και μελλοντικοί στόχοι για την διάδοση της πίστεώς μας, αλλά τώρα μπαίνουν τα θεμέλια για να υλοποιηθούν.
Η Ορθόδοξη Εκκλησία της Εσθονίας στρέφεται σε όλους τους εν Χριστώ αδελφούς, διότι μόνο με την στενή συνεργασία μαζί τους είναι δυνατόν να ξαναρχίσει την ανασυγκρότηση της Εκκλησίας του Χριστού. Η παραμικρή προσφορά είναι πολύτιμη και θα αποτελέσει ιερή πράξη για την δόξα της Ορθοδοξίας στον σημερινό κόσμο και την στήριξη της μαρτυρικής Εκκλησίας της Εσθονίας.
Το αλίευσα ΕΔΩ
