Στο κεφάλι χάλκινο κράνος διακοσμημένο με χρυσές ταινίες και χρυσό επιστόμιο. Δίπλα του το χρυσό χειρόκτιο, διακοσμημένο με ρόδακες και γοργόνειο, το χρυσό δαχτυλίδι του, τα χρυσά ελάσματα που κοσμούσαν τα υποδήματά του, χρυσές ταινίες για το στόλισμα του νεκρικού ενδύματος, σιδερένιες περόνες, καθώς και όλα τα όπλα του: το ξίφος με χρυσεπένδυτη λαβή, δύο αιχμές δοράτων και τέσσερα μαχαίρια. Και ακόμη, σιδερένια ομοιώματα δίτροχης αγροτικής άμαξας, επίπλων, οβελών και κρατευτών, επτά σιδερένια αντικείμενα, δεκατέσσερα χάλκινα αγγεία και πλήθος πήλινων. Αυτός ο νεκρός πολεμιστής που αποκαλύφθηκε εφέτος το καλοκαίρι στο Αρχοντικό της Πέλλας και χρονολογείται από τα μέσα του 6ου αιώνα π.Χ. αποτελεί ένα μόνο από τα εντυπωσιακά ευρήματα του νεκροταφείου που ανασκάπτουν τα τελευταία χρόνια οι αρχαιολόγοι Αναστασία και Παύλος Χρυσοστόμου.
Όπως λένε οι ίδιοι, σύμφωνα με τα ταφικά έθιμα των Μακεδόνων ο νεκρός θαβόταν με τα προσωπικά του αντικείμενα, όσο πολύτιμα και αν ήταν, εξ ου και οι τεράστιες ποσότητες χρυσού που βρίσκονται στις ταφές. Γιατί ο χρυσός και ο άργυρος θεωρούνταν τα πλέον κατάλληλα υλικά για να εκφράσουν την άφθαρτη σχέση με τον χρόνο. Ορισμένες από αυτές τις πλούσιες ταφές πολεμιστών μάλιστα χαρακτηρίζονται ως «ηρωικές». Ο νεκρός δηλαδή ήθελε να έχει, σύμφωνα με τις πεποιθήσεις της μακεδονικής κοινωνίας, τη φήμη « ανδρός έξοχ΄ αρίστου». Ο αφηρωισμός των μελών της μακεδονικής αριστοκρατίας και η ισχυρή πίστη για τη μεταθανάτια ζωή και την αναγέννηση βρίσκεται πίσω από την ταφική χρήση των χρυσών μασκών, των διαδημάτων και των άλλων ελασμάτων.
Από την Υστερη Εποχή του Σιδήρου ως και τα πρώιμα ελληνιστικά χρόνια (μετά το 650 π.Χ. και ως το 280 π.Χ.) χρονολογούνται οι 37 ταφές που ερευνήθηκαν εφέτος στο δυτικό νεκροταφείο του Αρχοντικού Πέλλας. Να σημειωθεί μάλιστα ότι ως τώρα έχουν ερευνηθεί 1.004 ταφές, από τις οποίες οι 259 της Υστερης Εποχής του Σιδήρου, οι 475 της Αρχαϊκής Εποχής, οι 262 των κλασικών και των πρώιμων ελληνιστικών χρόνων (και οκτώ αδιάγνωστοι). Και το πιο εκπληκτικό: ως τώρα έχει ερευνηθεί μόνο το 5% περίπου της συνολικής του έκτασης.
Η περίπτωση αυτού του νεκροταφείου είναι άλλωστε μοναδική και για έναν ακόμη λόγο, καθώς αποτυπώνει την κοινωνική συμπεριφορά όσον αφορά τη διαχείριση του θανάτου. «Η οργάνωση του χώρου του, η κτέριση των νεκρών και η νεκρική λατρεία, που δηλώνει την κοινωνική θέση του νεκρού, και η προβαλλόμενη μεταφυσική διάσταση του θανάτου αναδεικνύουν τις βάσεις και τους τομείς αναφοράς μιας ιεραρχημένης κοινωνίας με εσωτερικό σύστημα αξιών και συνείδηση της ιδεολογικής ταυτότητας των μελών της» τονίζουν οι ανασκαφείς.
BHMA
