Χωρίς να πει τη λέξη ΔΝΤ, ο πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου ανακοίνωσε από το Καστελόριζο, ανήμερα της ονομαστικής του εορτής, την προσφυγή στον μηχανισμό στήριξης της ελληνικής οικονομίας.Της Αγγελικής Σπανού
Με μια μακροσκελή, λογοτεχνίζουσα δήλωση, με αναφορές στην Οδύσσεια και στην Ιθάκη και με φόντο το ακριτικό νησί που απέχει μια ανάσα από την Τουρκία, ο πρωθυπουργός προσπάθησε να τονώσει το εθνικό φρόνημα και περιέγραψε ως τελικό στόχο την “απελευθέρωση από επιτηρήσεις και κηδεμονίες”.
Είχε προηγηθεί μία μακριά νύχτα, στη διάρκεια της οποίας έγιναν τηλεφωνικές συνεννοήσεις και αποφασίστηκε ότι σήμερα, στη συνάντηση που θα έχει με τον επικεφαλής του ΔΝΤ Ντομινίκ Στρος Καν ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Παπακωνσταντίνου, στην Ουάσιγκτον, θα πατηθεί το κουμπί για το πέρασμα στην εποχή της μειωμένης κυριαρχίας, για την οποία είχε μιλήσει πολύ νωρίς ο πρωθυπουργός. Η διαρροή της πληροφορίας ότι ο κύβος ερρίφθη προκάλεσε ενθουσιασμό στις αγορές, όπως φάνηκε από την ανοδική πορεία του χρηματιστηριακού δείκτη από νωρίς το πρωί της Παρασκευής, πριν γίνουν οι επίσημες ανακοινώσεις.
“Καληνύχτα, Ελλάδα” Ο πρωθυπουργός πήρε την τελική του απόφαση αφού άκουσε και αξιολόγησε τις απόψεις που κατέθεσαν τα κυβερνητικά στελέχη κατά τη διάρκεια μιας πολύωρης και δραματικής συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου την Πέμπτη, όπου διαπιστώθηκε το πολιτικό αδιέξοδο που προκάλεσε η εκτίναξη των spreads στο 9%, πάνω δηλαδή από εκείνα με τα οποία δανείζονται η Ινδονησία και οι Φιλιππίνες. Η εκδίκηση των αγορών φόντο είχε τις φήμες για επαναδιαπραγμάτευση του ελληνικού χρέους και το αδιανόητο γεγονός ότι η Γερμανία, την προηγούμενη μέρα, είχε επιχειρήσει δανεισμό ύψους 3 δισ. ευρώ, συγκεντρώνοντας τελικά 2,7.
Το σύνδρομο των Ούγγρων
Στη διάρκεια εκείνης της τελευταίας συνεδρίασης του υπουργικού συμβουλίου ακούστηκαν -σύμφωνα με πληροφορίες- πολλά: Από το ότι το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων θα φτάσει εκεί που ήταν πριν από τριάντα χρόνια μέχρι το ότι, αν δεν κλειδώσουν εκ των προτέρων οι όροι της εμπλοκής του ΔΝΤ, θα μας πάρουν τα παντελόνια. Κοινή, ωστόσο, ήταν η διαπίστωση ότι ο χρόνος μας εξαντλήθηκε και ότι πλέον δεν υπάρχουν επιλογές αλλά ένας μονόδρομος τον οποίο αναγκαστικά θα ακολουθήσουμε. Οι λεπτομέρειες συμφωνήθηκαν με βάση τις επικοινωνιακές σκοπιμότητες και αποφασίστηκε ότι ο πρωθυπουργός θα κάνει μία πολιτική δήλωση ανακοινώνοντας ότι έδωσε οδηγίες στον υπουργό Οικονομίας Γιώργο Παπακωνσταντίνου να προχωρήσει στις δέουσες ενέργειες για την ενεργοποίηση του μηχανισμού.
Οι δισταγμοί του πρωθυπουργού που προκάλεσαν τη μεγάλη καθυστέρηση να πάρει μία επί της ουσίας αναπόφευκτη απόφαση οφείλεται, κατά συγκλίνουσες εκτιμήσεις, στο φόβο που προκαλεί το σύνδρομο των Ούγγρων: Η ταχύτατη κατάρρευση των Σοσιαλδημοκρατών στην Ουγγαρία, που μετά την προσφυγή της χώρας στο ΔΝΤ πέρασαν, σε ενάμιση μόλις χρόνο, από την εξουσία στην απόλυτη συντριβή.
Ο φόβος του γύψου
Είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους υπουργοί, όπως – κατά πληροφορίες – ο Ευάγγελος Βενιζέλος και η Κατερίνα Μπατζελή, υποστήριζαν μέχρι τη δωδεκάτη ότι πρέπει πρώτα να “κλειδώσουν” οι όροι με τους οποίους θα ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός και μετά να υποβληθεί επισήμως το αίτημα. Υπάρχει, δηλαδή, έντονος φόβος στο εσωτερικό της κυβέρνησης ότι η θεραπεία-σοκ του ΔΝΤ προβλέπει ότι τα εργασιακά δικαιώματα θα μπουν στον γύψο για μία τριετία και ότι θα είναι πολύ δύσκολη η αποτροπή φαινομένων κοινωνικής διάλυσης. Δεν είναι καθόλου τυχαία η αναφορά που φέρεται να έκανε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης σε ενδεχόμενες κοινωνικές εκρήξεις.
Ο Γιώργος Παπανδρέου, λοιπόν, καθυστερούσε να περάσει τον Ρουβίκωνα, ελπίζοντας ότι οι σκληρές παρασκηνιακές διαπραγματεύσεις θα εξασφαλίσουν κάποιες “κόκκινες γραμμές”, όπως, για παράδειγμα, ότι δεν θα γίνουν σαρωτικές απολύσεις στο δημόσιο ή δεν θα ασκηθούν πιέσεις για μείωση μισθών στον ιδιωτικό τομέα. Αλλά οι εξελίξεις επιταχύνθηκαν όταν οι πιστωτές αποφάσισαν ότι δεν πάει άλλο και άρχισαν να πουλούν ομόλογα, σπρώχνοντας με τη βία την Ελλάδα στον μηχανισμό.
Πρωτοφανές πείραμα για την Ε.Ε. η διάσωση της Ελλάδας
Η ίδια η ευρωζώνη βρίσκεται πλέον μπροστά σε μια νέα πραγματικότητα. Η τύχη του ευρώ εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το αν θα ασκηθούν κερδοσκοπικές πιέσεις σε άλλη χώρα, όπως, για παράδειγμα, στην Πορτογαλία. Η επιχείρηση διάσωσης της ελληνικής οικονομίας είναι ένα πρωτοφανές πείραμα για την ΕΕ, και κανείς δεν στοιχηματίζει για την επιτυχία τής έκβασής του. Ένας θόρυβος που κυκλοφορεί στο παρασκήνιο έχει να κάνει με την πιθανότητα να αλλάξουν οι κανόνες και να υπάρχουν έξοδοι από την ευρωζώνη των κρατών-μελών που δεν τηρούν τους κανόνες δημοσιονομικής σταθερότητας. Και η σχετική σημείωση οφείλεται στο γεγονός ότι, όπως αποδείχθηκε το τελευταίο διάστημα, οι φήμες έχουν σημασία, σε μία εποχή με hedge funds ισχυρότερα από εθνικές οικονομίες.
ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ-Makthes.gr
Το αλίευσα ΕΔΩ
