Δημοσιεύτηκε στο Α:ντίβαρο στις 03/04/2009
Συγγραφέας :Κωνσταντίνος Χολέβας
Παραθέτω, λοιπόν, μία μαρτυρία , ἡ ὁποία δικαιώνει τήν πατριωτική δράση τοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου Ε΄ καί τοῦ Μητροπολίτου Παλαιῶν Πατρῶν (δηλαδή τῆς Πάτρας τῆς Πελοποννήσου, διότι Νέαι Πάτρια ἦταν ἡ Ὑπάτη) Γερμανοῦ. Πρόκειται γιά τήν ἀναφορά, τήν ὁποία ἔστειλε στήν Κυβέρνησή του ὁ ἐπιτετραμμένος (ἀναπληρωτής τοῦ Πρέσβεως) τῆς Ὁλλανδίας στήν Κωνσταντινούπολη σχετικά μέ τόν ἀπαγχονισμό τοῦ Γρηγορίου Ε΄. Τό ἔγγραφο ἔχει ἡμερομηνία 13/25 Ἀπριλίου 1821 –τόν 19ο αἰῶνα ἡ διαφορά παλαιοῦ κάι νέου ἡμερολογίου ἦταν 12 ἡμέρες- καί τό ἀνεκάλυψε ὁ Καθηγητής Γεώργιος Ζώρας ( δημοσιεύεται στό βιβλίο του: Ὁ ἀπαγχονισμός τοῦ Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε΄ εἰς ἔκθεσιν τοῦ Ὁλλανδοῦ Ἐπιτετραμμένου Κωνσταντινουπόλεως, Ἀθῆναι 1976, σελ. 13-14).
Ἔγραφε, λοιπόν, ὁ Ὁλλανδός διπλωμάτης Γκασπάρ Τέστα στήν ἀναφορά του τά ἑξῆς: «Ὁ ἀρχηγός οὗτος τῆς Ἐκκλησίας ὀνόματι Γρηγόριος εἶχεν ἐξελεγχθῆ ὡς συνένοχος καί κύριος ὑποκινητής τῆς συνωμοσίας τῶν Ἑλλήνων. Γεννημένος ἐν Πελοποννήσῳ καί ἐπιθυμῶν κατά τόν καλύτερον τρόπον νά ἀποκρύψῃ τό «παιχνίδι» του ἀπό τούς ὀφθαλμούς τῆς Κυβερνήσεως εἶχε καταστῆ -λένε- ἐγγυτής ὑπέρ τοῦ Μητροπολίτου Πατρῶν, ὑποκινητοῦ τῆς ἐπαναστάσεως τῆς Πελοποννήσου. Πιστοποιηθείσης τῆς συμμετοχῆς του διά σαφῶν ἀποδείξεων καί ἐγγράφων, ὁ σουλτάνος τοῦ ἐπέβαλε τήν ποινήν, τήν ὁποίαν ἐπέσυρε τό κακούργημά του. Ἡ συνημμένη προκήρυξις ἀναρτηθεῖσα ἐπί τοῦ νεκροῦ, θά πληροφορήσῃ τήν Ἐξοχότητά σας περί τῶν κατηγοριῶν αἵτινες τόν ὡδήγησαν εἰς τήν ἀγχόνην».
Μαθαίνουμε, λοιπόν, ὅτι καί ὁ Σουλτάνος, ἀλλάκαί οἱ ξένοι διπλωμάτες γνώριζαν τόν πατριωτισμό τοῦ Γρηγορίου Ε΄ καί καταλάβαιναν ὅτι ἡ ἀποκήρυξη τῆς ἐξεγέρσεως τοῦ Ὑψηλάντη –δέν πρόκειται γιά ἀφορισμό, διότι ἀφορισμός ἰσχύει μόνο γιά θέματα πίστεως καί δόγματος- ἦταν ἕνα τέχνασμα. Ἐπιπλέον τό κείμενο καταγράφει τήν ἀντίληψη πού εἶχαν σχηματίσει οἱ ξένοι διπλωμάτες βάσει πληροφοριῶν ὅτι ἡ Πελοπόννησος ἐξεγέρθηκε μέ κύριο ὑποκινητή τόν Παλαιῶν Πατρῶν Γερμανό, τόν ὁποῖο σήμερα κάποιοι ἀποκαλοῦν «φιλότουρκο». Εἴπαμε, ὅμως: Ἱστορία γράφουν οἱ πηγές καί οἱ γραπτές μαρτυρίες, ὅπως ἡ προαναφερθεῖσα. Καί οἱ μαρτυρίες καταδεικνύουν ὅτι μύθοι δέν εἶναι αὐτά πού μαθαίναμε τόσα χρόνια στό σχολεῖο, ἀλλά τά ἀνιστόρητα φληναφήματα πού κατασκευάζονται ἀπό τούς ἀποδομητές.
Κ.Χ. 2-4-2009
Κωνσταντῖνος Χολέβας
Πολιτικός Ἐπιστήμων