Kτηνοτροφία και η αλιεία σπαταλούν πόρους και αυξάνουν την υπερθέρμανση, τη ρύπανση και τη φτώχεια!
(μέρος 2ο)
Αλιεία
Σήμερα, μόνο το 1/100 των θαλάσσιων περιοχών του πλανήτη χαρακτηρίζεται σαν προστατευόμενο, τη στιγμή που η ζωή στις θάλασσες και τους ωκεανούς αφανίζεται με ταχύ ρυθμό. Η βιομηχανία της αλιείας με τα σύγχρονα αλιευτικά μέσα και την πρακτική της υπεραλίευσης κοντεύει στην κυριολεξία να ερημώσει τις θάλασσες από την ιχθυοπανίδα. Αρκεί να αναφέρουμε ότι το 2005, η αλιευτική βιομηχανία απέδωσε περίπου 141 εκατ. τόνους ιχθυηρών. Οι επιστήμονες εκτιμούν πως η αλιευτική βιομηχανία έχει εξολοθρεύσει το 90% των μεγάλων ψαριών των ωκεανών.Σε παγκόσμιο επίπεδο, τα 2/3 των αλιευμάτων μετατρέπονται σε άλευρα, αναμειγνύονται με σιτηρά για να χρησιμοποιηθούν σαν τροφή των κτηνοτροφικών ζώων και σαν ιχθυέλαια. Επίσης, χρειάζονται περίπου 50 ψάρια αλιευμένα από τη θάλασσα για να εκτραφεί μόλις ένας σολομός ιχθυοτροφείου και 100 κιλά σαρδέλες για να τραφούν 10 κιλά εκτρεφόμενες πέρκες. Τόνοι και τόνοι γαλάζιας φάλαινας μετατράπηκαν σε σκυλοτροφή, ενώ οι αγελάδες μετατράπηκαν στο χειρότερο θηρευτή ψαριών του πλανήτη, αφού καταναλώνουν περισσότερους τόνους ψαριών απ’ότι οι καρχαρίες, τα δελφίνια κι οι φώκιες ολόκληρου του πλανήτη. Οι φάλαινες, τα δελφίνια, οι φώκιες, και γενικά τα μεγάλα κήτη, πεθαίνουν από πείνα μη βρίσκοντας πλέον τίποτα να φάνε, έστω κι αν κυνηγάνε σε μια περίμετρο πολλών μιλίων καθημερινά.
Το φυσικό περιβάλλον της θαλάσσιας ζωής κατάντησε να είναι ο κύριος αποδέκτης των πάσης φύσεως βιομηχανικών, τοξικών και οικιακών αποβλήτων, καθώς και των βαρέων μετάλλων της «ευγενούς και φιλικής» προς το περιβάλλον ανθρώπινης δραστηριότητας. Έχει υπολογισθεί ότι εκατοντάδες χιλιάδες είδη χημικών ουσιών, διαφόρου τοξικότητας, ρυπαίνουν τους ωκεανούς, τις κλειστές θάλασσες και τις λίμνες του πλανήτη μας. Οι ουσίες αυτές προκαλούν στα ψάρια καρκινώματα, νεοπλάσματα, φλεγμονές και άλλες ασθένειες.
Ιχθυοκαλλιέργειες
Εκτός από την υπεραλίευση, η εκτροφή ψαριών αναπτύσσεται ραγδαία και δημιουργεί μέγιστα προβλήματα επιβαρύνοντας ολοένα και περισσότερο το θαλάσσιο περιβάλλον και την πανίδα του. Τα θαλάσσια ζώα, όπως και τα εκτρεφόμενα ζώα της ξηράς, στοιβάζονται σε πολύ μικρούς χώρους, πράγμα που συνεπάγεται, τη μαζική χρήση αντιβιοτικών και φαρμάκων προκειμένου να προληφθούν ή να κατασταλούν οι διάφορες ασθένειες (στις οποίες τα ζώα είναι επιρρεπή, λόγω της αφύσικης ζωής και του περιβάλλοντος στο οποίο είναι αναγκασμένα να ζουν) και να αποφευχθούν καταστρεπτικές επιδημίες. Έτσι, οι ιχθυοκαλλιέργειες προκαλούν εκτεταμένη ρύπανση των ακτών από τα απόβλητα και τα περισσεύματα των τροφών, τη χρήση αντιβιοτικών και άλλων χημικών για την αποτροπή ασθενειών. Τα άτυχα ψάρια είναι υποχρεωμένα να διαβιούν μέσα σ’ένα περιβάλλον γεμάτο από ουσίες που ο ίδιος ο οργανισμός τους τις αποβάλλει σαν άχρηστες και επιβλαβείς, δηλαδή τα δικά τους λύματα, εκτός βέβαια των βιομηχανικών αποβλήτων και ανθρώπινων λυμάτων. Παρά την αλόγιστη χρήση χημικών και αντιβιοτικών ουσιών, ένα μεγάλο ποσοστό των εκτρεφόμενων ψαριών πεθαίνουν από μικροβιακές λοιμώξεις των νεφρών, διάφορους καρκίνους, εξελκώσεις του δέρματος, ενώ οι κατά καιρούς αποδράσεις ιχθύων στα γειτονικά ύδατα, μεταδίδουν στα ελεύθερα ψάρια ασθένειες και γενετική ρύπανση. Κάτω από αυτές τις συνθήκες, τα πλεονεκτήματα που διαθέτουν τα ψάρια σαν υγιεινότερη τροφή έναντι του κρέατος, δεν είναι μόνο παρά μια αυταπάτη.
Λόγω του μεγάλου τους αριθμού και του συνωστισμού τους στα θαλάσσια κλουβιά, τα ψάρια υποφέρουν και δεν μπορούν να κινηθούν ελεύθερα, με αποτέλεσμα το μυϊκό σύστημα τους να ατροφεί. Έτσι, επεμβαίνει η επιστήμη αυξάνοντας γενετικά τη μυϊκή μάζα των ψαριών, ώστε αυτά να αποδίδουν περισσότερο κέρδος.
Εκτός όμως από τα αντιβιοτικά και τα φάρμακα, χρησιμοποιούνται ζιζανιοκτόνα για να αποτραπεί η ανάπτυξη βλάστησης στο νερό, καθώς και απολυμαντικά. Όλες αυτές οι ουσίες πετιούνται στα νερά των ακτών, μαζί με υπολείμματα ζωοτροφών μολύνοντάς τα έτσι σε σημαντικό βαθμό.
Τέλος, κάθε χρόνο μπλέκονται στα δίχτυα των ιχθυοτροφείων εκατοντάδες χιλιάδες μεγάλα ψάρια, νεροχελώνες, δελφίνια, φώκιες, ακόμα και πουλιά που τα περιτριγυρίζουν για να βρουν τροφή, με αποτέλεσμα να πεθαίνουν.
Εάν κάποιος ανυποψίαστος διάβαζε όλα αυτά, δε θα μπορούσε παρά να διαπιστώσει ότι ζούμε σε ένα θέατρο του παραλόγου. Πράγματι, λαμβάνοντας υπόψη τις σοβαρές επιπτώσεις της τωρινής κατανάλωσης ζωικών προϊόντων και ιχθυηρών, το πιο λογικό πράγμα που θα μπορούσε να γίνει θα ήταν να αποθαρρυνθεί τελείως, τόσο σε επίπεδο μεμονωμένων κρατών όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο. Αντίθετα όμως, αυτές οι επιπτώσεις όχι μόνο δεν υπολογίζονται, αλλά υποστηρίζονται κι από πάνω με δισεκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο από την Ευρωπαϊκή Ένωση με πολλαπλούς τρόπους. Για παράδειγμα, ένα μεγάλο μέρος των επιχορηγήσεων ενισχύει την παραγωγή των ζωοτροφών και ένα άλλο μεγάλο μέρος στηρίζει απευθείας τα ζωικά προϊόντα. Επιπροσθέτως, με την εμφάνιση ασθενειών και επιδημιών (BSE, νόσος των πτηνών, γρίπη των χοίρων κτλ.), οι κτηνοτρόφοι αποζημιώνονται τη στιγμή που οι ίδιοι δημιουργούν αυτά τα προβλήματα εξαιτίας των μεθόδων εκτροφής που χρησιμοποιούν με μοναδικό γνώμονα το κέρδος, αγνοώντας εντελώς την ευημερία των ζώων, αλλά και των ανθρώπων. Με άλλα λόγια, οι υπεύθυνοι αυτής της κατάστασης όχι μόνο δεν «τιμωρούνται», αλλά ανταμείβονται κιόλας.
Οι προτάσεις μας
Μία καλή αρχή θα ήταν η κατάργηση κάθε είδους επιδοτήσεων και επιχορηγήσεων για την παραγωγή κρέατος, πουλερικών και γαλακτοκομικών, καθώς και για την παραγωγή ζωοτροφής, έτσι ώστε οι τιμές κατανάλωσης να αυξηθούν αντικατοπτρίζοντας έτσι το πραγματικό κόστος. Αντίθετα, απαιτείται η ενίσχυση της καλλιέργειας φρούτων και λαχανικών. Κάνοντας το κρέας πιο ακριβό και τα λαχανικά φθηνότερα, ενθαρρύνουμε την κατανάλωση υγιεινότερων τροφών, βοηθούμε τις φτωχότερες χώρες αλλά και τον πλανήτη ολόκληρο. Χρειάζεται, με άλλα λόγια, να διασφαλιστεί ότι τα ζωικά προϊόντα που αγοράζει ο καταναλωτής φέρουν την πραγματική τιμή, και όχι παραποιημένη από επιδοτήσεις και άλλες παροχές που δίνονται στους παραγωγούς και ότι περιλαμβάνουν το περιβαλλοντικό κόστος για το τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο της εκτροφής. Επίσης προτείνουμε: • Τη σταθερή μείωση των εκτρεφόμενων ζώων και της κτηνοτροφικής παραγωγής.Φυτοφαγία
• Την αυστηρή φορολόγηση των ζωοτροφών και όλων των καλλιεργειών που χρησιμοποιούνται για την παραγωγή ζωικών προϊόντων.
• Τη μη φορολόγηση των σιτηρών, δημητριακών, αμυλούχων, όσπριων, φρούτων και λαχανικών που προορίζονται για ανθρώπινη κατανάλωση
• Τη χορήγηση επιδοτήσεων και άλλων κινήτρων στους κτηνοτρόφους και καλλιεργητές ζωοτροφών ώστε να στραφούν σε γεωργικές και βιολογικές καλλιέργειες.
• Την κατάργηση των κρατικών επιδοτήσεων για τις διαφημιστικές εκστρατείες που προωθούν την κατανάλωση ζωικών προϊόντων.
• Την οικονομική ενίσχυση των φυτικών τροφών και της βιολογικής γεωργίας.
• Τη δραματική μείωση της κατανάλωσης ιχθυηρών. Τρώγοντας σήμερα μικρότερες ποσότητες ιχθυηρών βοηθάμε στη μείωση της ρύπανσης των υδάτων και τη διάσωση των θαλάσσιων ειδών.
• Τον τερματισμό των επιχορήσεων και επιδοτήσεων στην αλιεία και τις ιχθυοκαλλιέργειες. Μία διεθνής ομάδα από 125 επιστήμονες θαλάσσιων ερευνών, ζήτησε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου να σταματήσουν οι κυβερνητικές επιδοτήσεις που παρέχονται από πολλές χώρες στην αλιεία, γιατί αν δε βάλουμε ένα τέλος στη μαζική εξόντωση της θάλασσας σύντομα το οικοσύστημα κάθε ωκεανού θα καταστραφεί ανεπανόρθωτα.
• Την απαγόρευση των ιχθυοκαλλιεργειών και την ικανοποιητική επιδότηση και επιχορήγηση των ιχθυοκαλλιεργητών ώστε να στραφούν σε όλου είδους επαγγελματικό κλάδο.
• Πανελλαδικές διαφημιστικές καμπάνιες για την ενημέρωση του κοινού όσον αφορά τα οφέλη της φυτικής διατροφής και την αγορά βιολογικών προϊόντων, ώστε αυτά να καταστούν φθηνότερα για τον τελικό καταναλωτή.
Aν για την κτηνοτροφία και την αλιεία ισχύει το «ενός κακού μύρια έπονται», για τη φυτοφαγία ισχύει ακριβώς το αντίθετο. Η φυτοφαγία είναι κέλευσμα των καιρών μας και μια στάση ζωής που συνάδει με την αρχή της αβλάβειας, της προστασίας του πλανήτη, της υγείας και της ευημερίας του ανθρώπου.
Τα περιβαλλοντικά οφέλη που δίνει ένα φυτοφαγικό γεύμα είναι: χαμηλότερη συμβολή στο φαινόμενο του θερμοκηπίου, λιγότερη οξίνιση, λιγότερος ευτροφισμός και λιγότερη χρήση χημικών. Όσον αφορά την ανθρώπινη υγεία, μια φυτοφαγική δίαιτα έχει αναγνωρισθεί ότι συμβάλει στη μείωση του κινδύνου για ορισμένες παθολογικές καταστάσεις, όπως είναι η παχυσαρκία, τα καρδιαγγειακά νοσήματα, η δυσκοιλιότητα, ο σακχαρώδης διαβήτη τύπου ΙΙ και κάποιοι τύποι καρκίνου.
Εν κατακλείδι, η προώθηση της φυτοφαγίας είναι πια ύψιστη ανάγκη, αφού η κατανάλωση κρέατος οδηγεί στην κατάρρευση του παγκόσμιου συστήματος διατροφής. Με το ρυθμό που αυξάνεται ο πληθυσμός και την αυξανόμενη κατανάλωση ζωικών τροφών στις αναπτυσσόμενες χώρες, σε μερικά χρόνια η γη δε θα μπορεί να θρέψει ούτε τους ανθρώπους, ούτε τα δισεκατομμύρια των εκτρεφόμενων ζώων. Κι αυτό δεν είναι σενάριο σε ταινία επιστημονικής φαντασίας, αλλά πραγματικότητα. Το πρόβλημα είναι ήδη γνωστό, απλά δε συζητιέται.
Αξιότιμοι Κύριοι,
Στην επιστολή αυτή προσπαθήσαμε να θίξουμε μόνο τα βασικά ζητήματα της οικολογικής καταστροφής που προκαλείται από την κατανάλωση κρέατος, ζωικών προϊόντων και ιχθυηρών, αφού οι επιπτώσεις είναι πολυδιάστατες και σε πολλές περιπτώσεις «αόρατες» για αρκετό καιρό, και δεν μπορούμε πια να τις αγνοούμε. Χρειάζεται άμεση πολιτική δράση και συντονισμένες προσπάθειες από όλους μας, τόσο σε επίπεδο πολιτείας, όσο και σε ατομικό επίπεδο. Ευελπιστούμε για τις άμεσες και αποτελεσματικές ενέργειές σας.
Με τιμή
ΠΟΛΙΤΕΣ ΓΙΑ ΤΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΖΩΗΣ
Τηλέφωνα επικοινωνίας:
- 210 8814677 (& fax)
- 6979 314028
Πηγές
¤ Food and Agriculture Organization of the United Nations, [ FAO ] (2006), Livestock’s Long Shadow, ftp://ftp.fao.org/docrep/fao/009/ a0970e/a0970e17.pdf
¤ Food and Agriculture Organization of the United Nations (2006), Livestock a Μ ajor Τ hreat to Ε nvironment - Remedies Urgently Needed , http://www.fao.org/newsroom/en/news/2006/ 1000448/index.html
¤ Jens Holm & Toivo Jokkala, The Livestock Industry and Climate, http://www.meatclimate.org/sites/default/files/reports/meatclimate_english.pdf, MeatClimate.org
¤ Nutrition Ecology International Center (NEIC), DOSSIER “STOP EU SUBSIDIES TO LIVESTOCK INDUSTRY”, www.nutritionecology.org
¤ Livestock “Overlooked” In Climate Talks, Says World Bank , Published Friday 23 October 2009, http://www.euractiv.com/en/cap/livestock-overlooked-climate-talks-world-bank/article-186701
¤ Worldwatch Institute, (2009), Livestock and Climate Change , World Watch Magazine, November/December 2009, http://www.worldwatch.org/files/pdf/Livestock%20and%20Climate%20 Change.pdf
