Για "πολύ χαμηλές προσδοκίες από το όφελος που θα αποκομίσει το κυπριακό κράτος", γίνεται λόγος σε πρωτοσέλιδο δημοσίευμα της εφημερίδας "Πολίτης" που φιλοξενεί εκτιμήσεις για το περιεχόμενο του συμβολαίου που συνήψε η κυπριακή κυβέρνηση με την αμερικανική εταιρεία Noble Energy για τις γεωτρήσεις προς ανεύρεση κοιτασμάτων φυσικού αερίου στο οικόπεδο 12 της Κυπριακής ΑΟΖ.
Η εφημερίδα γράφει ότι εξασφάλισε τα δεδομένα του απόρρητου συμβολαίου και τα αξιολόγησε με τη βοήθεια ειδικών. Κατά το δημοσίευμα το συμβόλαιο είναι για 25 χρόνια, με προοπτική ανανέωσής του για άλλα δέκα και η κυπριακή κυβέρνηση, με την υπογραφή, πήρε μπόνους 1,5 εκατ. ευρώ, που είναι ένα ποσό συμβολικό.
Ως προς τα ποσοστά, το 55% των εσόδων θα πηγαίνει απευθείας για την απόσβεση της επένδυσης, καθώς και για το κόστος της εξόρυξης, ενώ η επένδυση και τα έξοδα θα μετακυλίονται από τον ένα χρόνο στον άλλο, μέχρι την τελική απόσβεσή τους.
Από το υπόλοιπο ποσό (45% των εσόδων), η Κύπρος θα παίρνει μερίδιο, κλιμακωτά, αναλόγως της μέσης ημερήσιας παραγωγής, ως εξής: 0-150 εκ. κυβ. πόδια, ποσοστό 55%, 150-300, ποσοστό 60%, 300-600, ποσοστό 65%, 600-900, ποσοστό 70% και πέραν των 900, ποσοστό 80%.
Αν πετύχουν οι ερευνητικές γεωτρήσεις, αν επιβεβαιωθεί το απόθεμα, αν βρεθούν οι επενδύσεις και αν δημιουργηθεί η υποδομή, σε πέντε με δέκα χρόνια μπορεί να αρχίσει η εκμετάλλευση και η Κύπρος θα έχει τα πρώτα έσοδα, αναφέρεται σχετικά στο δημοσίευμα.
Το απόθεμα εκτιμάται ότι είναι γύρω στα 10 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια και είναι σχετικά μεγάλο. Το φυσικό αέριο κοστολογείται σε mBtu (millions British thermal unit) και το υπολογιζόμενο απόθεμα αντιστοιχεί με περίπου 10 δισ. mBtu. Σύμφωνα με τις σημερινές τιμές πώλησης στα χρηματιστήρια, η τιμή μονάδας του mBtu είναι 3,8 δολάρια. Δηλαδή, η αξία του φυσικού αερίου είναι 38 δισ. δολάρια στη διεθνή αγορά. Αυτός ο αριθμός, όμως, είναι εντελώς υποθετικός, καθώς η αξία θα εξαρτηθεί από τον τρόπο κοστολόγησής του και, όπως γράφει η εφημερίδα "σύμφωνα με το συμβόλαιο, η κοστολόγηση δεν θα είναι με βάση τη διεθνή τιμή, αλλά με το πόσο κοστολογείται στη γύρω περιοχή".
Αν θεωρηθεί ότι το αέριο θα κοστολογηθεί στο μάξιμουμ της σημερινής τιμής και η αξία του είναι 38 δισ. δολάρια, τα 8 δισ. δολάρια αναλογούν στο Ισραήλ, καθώς το κοίτασμα εκτείνεται κατά 20% στην ΑΟΖ του Ισραήλ. Οπότε η αξία του αερίου στο κυπριακό κοίτασμα, όταν αυτό φτάσει στην ξηρά, θα είναι 30 δισ. δολάρια, πριν τις αποσβέσεις και πριν αφαιρεθεί το κόστος εξόρυξης.
"Πότε και πόσα θα πάρει η Κύπρος από αυτό το τεράστιο ποσό; Εάν η εξόρυξη είναι γύρω στα 200 εκατ. κυβ. πόδια την ημέρα, αφαιρουμένου του 20% που θα τα πάρει το Ισραήλ, το μερίδιο της Κύπρου θα είναι στην καλύτερη των περιπτώσεων 200 με 300 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Το νούμερο δεν είναι ευκαταφρόνητο, αλλά πολύ μικρό για το μέγεθος του κρατικού προϋπολογισμού", υποστηρίζεται στο δημοσίευμα.
Η μεγαλύτερη αδυναμία του συμβολαίου, σύμφωνα με τους ειδικούς που επικαλείται η εφημερίδα, είναι το μοντέλο που έχει επιλεγεί. Δηλαδή, το μερίδιο της Κύπρου που εξαρτάται από τον χρόνο απόσβεσης και το μέγεθος της μέσης ημερήσιας παραγωγής, δύο παράγοντες που τους ελέγχει πλήρως η εταιρεία.
Αδύνατο σημείο του συμβολαίου θεωρείται "ο καθορισμός των ποσοστών της Κύπρου με βάση τη μέση ημερήσια παραγωγή και όχι τη συνολική παραγωγή". Αυτό, σε συνδυασμό με τη συνάρτηση των εσόδων με την απόσβεση και των λειτουργικών εξόδων, "συνθέτει μια μαθηματική εξίσωση πολύ αρνητική για τα συμφέροντα της Κύπρου".
Το εναλλακτικό μοντέλο ήταν ο προσδιορισμός του μεριδίου της Κύπρου με βάση τη συνολική παραγωγή, ανεξαρτήτως του μεγέθους και του χρόνου απόσβεσης των επενδύσεων, του λειτουργικού κόστους και της μέσης ημερήσιας παραγωγής. Το τελευταίο, όπως υποστηρίζει η εφημερίδα, είναι το μοντέλο που υιοθέτησε το Ισραήλ με την ίδια εταιρεία. Το Ισραήλ ξέρει από τώρα τι ποσοστό θα πάρει με την εξάντληση των κοιτασμάτων, το οποίο φτάνει μέχρι και το 55%. Επίσης, το Ισραήλ, με την ίδια εταιρεία, θα φορολογεί τα έσοδα, ενώ στην περίπτωση της Κύπρου είναι αφορολόγητα, αναφέρεται στο δημοσίευμα.
Το αλίευσα ΕΔΩ onalert
