Πώς λειτουργεί ο εκλογικός νόμος.

Πιθανές παρενέργειες στις εκλογές Ο εκλογικός νόμος πού θεσπίσθηκε το 2004 από την Κυβέρνηση Σημίτη και τροποποιήθηκε ελαφρώς το 2008 από την Κυβέρνηση Καραμανλή, είναι κατά βάση απλός. Σε αντίθεση με τους εκλογικούς νόμους του παρελθόντος, η κατανομή των εδρών μεταξύ των κομμάτων γίνεται... πολύ εύκολα. Αυτό πού είναι περίπλοκο είναι η διαδικασία προσκυρώσεως των εδρών, δηλαδή σε ποιές περιφέρειες θα λάβει κάθε κόμμα τις Έδρες πού δικαιούται. Αλλά το πόσες έδρες λαμβάνει συνολικώς κάθε κόμμα είναι απλούστατο. Η κατανομή των εδρών Συγκεκριμένα, ό νόμος προβλέπει ότι από τις 300 έδρες της Βουλής: ► Οι 250 Έδρες κατανέμονται αναλογικώς στα κόμματα τα οποία έχουν υπερβεί το όριο 3%, πού απαιτείται για την είσοδο στη Βουλή. ► Οι υπόλοιπες 50 έδρες διατίθενται στο πρώτο κόμμα, υπό την προϋπόθεση ότι αυτό είναι αυτοτελές και όχι συνασπισμός κομμάτων. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι τα κόμματα πού θα εισέρθουν στη Βουλή θα μοιρασθούν τις 250 έδρες κατά την αναλογία του ποσοστού τους, με το πρώτο κόμμα να λαμβάνει επιπλέον 50 έδρες. Όμως οι έδρες πού θα λάβει κάθε κόμμα θα εξαρτηθούν και από έναν πρόσθετο παράγοντα. Από το ποσοστό πού θα λάβουν τα κόμματα τα όποια θα παραμείνουν εκτός Βουλής. Παράδειγμα 1: Αν τα κόμματα πού θα παραμείνουν εκτός Βουλής λάβουν συνολικώς 6%, τότε θα αφήσουν αδιάθετες 15 έδρες (250 έδρες x 6%), τις οποίες θα μοιρασθούν τα κόμματα πού θα εισέλθουν στην Βουλή. Παράδειγμα 2: Αν τα κόμματα πού θα παραμείνουν εκτός Βουλής λάβουν συνολικώς 10%, τότε θα αφήσουν αδιάθετες 25 έδρες (250 έδρες x 10%), τις όποιες θα μοιρασθούν τα κόμματα πού θα εισέρθουν στη Βουλή. Όσο πιο υψηλό είναι το ποσοστό των κομμάτων πού θα παραμείνουν εκτός Βουλής, τόσο πιο πολλές έδρες θα μοιρασθούν -αναλογικώς- τα κόμματα πού θα εισέρθουν στη Βουλή. Και κατ' επέκταση, τόσο χαμηλότερο θα είναι το ποσοστό πού απαιτείται να έχουν ένα ή περισσότερα κόμματα μαζί, προκειμένου να συγκεντρώσουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία 151 εδρών. Περίπτωση 1: Αν το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων είναι 6%, τότε το ελάχιστο ποσοστό πού απαιτείται να έχουν ένα ή περισσότερα κόμματα μαζί για να συγκεντρώσουν 151 έδρες είναι περίπου 38%. Περίπτωση 2: Αν το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων είναι 10%, τότε το ελάχιστο ποσοστό πού απαιτείται να έχουν ένα ή περισσότερα κόμματα μαζί για να συγκεντρώσουν 151 έδρες είναι περίπου 36%. Επομένως κρίσιμο στοιχείο στις εκλογές αυτές θα είναι ο αριθμός των κομμάτων πού ενδεχομένως θα μείνουν εκτός Βουλής. Όσο πιο υψηλό είναι το ποσοστό τους, τόσο θα αυξάνονται οι έδρες τις όποιες θα λάβουν τα κόμματα πού θα εισέλθουν στην Βουλή. Και τόσο πιο εύκολη θα καθίσταται ή κοινοβουλευτική πλειοψηφία π.χ. των δύο μεγάλων κομμάτων. Το πριμ των 50 εδρών Πάντως στις εκλογές αυτές ενδέχεται να ανακύψει θέμα για την ορθότητα του πριμ υπέρ του πρώτου κόμματος. Το πριμ των 50 εδρών έχει νόημα σε ένα σύστημα εναλλαγής δύο κομμάτων στην εξουσία, όπου άλλοτε ευνοείται το ένα κόμμα και άλλοτε το άλλο, προκειμένου να κυβερνήσουν. Ενώ αν υπάρξει κατακερματισμός των πολιτικών δυνάμεων και το πρώτο κόμμα περιορισθεί σε ποσοστό 25-30%, η πριμοδότησή του με 50 έδρες θα αλλοιώσει σοβαρά την αναλογικότητα εκπροσωπήσεως στη Βουλή των άλλων κομμάτων. - Αν λ.χ. το πρώτο κόμμα λάβει το 25% των ψήφων και το δεύτερο το 24,5%, το πρώτο κόμμα θα λάβει περί τις 118 έδρες (68 έδρες συν 50 έδρες πριμ) και το δεύτερο μόλις 67 έδρες. Δηλαδή με διαφορά μισής ποσοστιαίας μονάδας, το πρώτο κόμμα θα λάβει σχεδόν διπλάσιες έδρες από το δεύτερο! Σε γενικές γραμμές έτσι λειτουργεί ο εκλογικός νόμος. Ενώ είναι κατά βάση απλός, σε περιπτώσεις όπως αυτή πού πιθανολογείται στις προσεχείς εκλογές ενδέχεται να έχει σοβαρές παρενέργειες. Και να δρομολογήσει αντιπαραθέσεις και πιέσεις για την εκ νέου τροποποίησή του. (ΕΣΤΙΑ 18/04/2012 – Σ.Λ.)

Το αλίευσα ΕΔΩ