Με το προσχέδιο της διεθνούς πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη διενέργεια σεισμικών ερευνών, μη αποκλειστικής χρήσης, εντός της θαλάσσιας ζώνης της Ελληνικής υφαλοκρηπίδας στο Ιόνιο, Δυτική Ελλάδα και νότια της Κρήτης, που αναρτήθηκε από το Υπουργείο Περιβάλλοντος Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) για δημόσια διαβούλευση στις 7 Ιουνίου, εμφανίζεται χάρτης των περιοχών ερευνών για τα όρια των οποίων δεν ελήφθη υπόψη όλη η υφαλοκρηπίδα που δικαιούται η Γαύδος και η Μεσσηνία. Και δεν φτάνει αυτό αλλά απ’ ότι φαίνεται χαράξαμε τα όρια λαμβάνοντας αφετηρία την γραμμή βάσεως με την οποία η Λιβύη παράνομα κλείνει τον κόλπο της Σύρτης! Διπλό λάθος.
Αρχικά, επειδή αναφέρεται πως τα εξωτερικά όρια των περιοχών χαράχθηκαν με βάση την αρχή της «μέσης γραμμής/γραμμής ίσης αποστάσεως» μεταξύ όλων των εδαφών των εμπλεκομένων χωρών, στην οποία θα πραγματοποιηθούν οι σεισμικές έρευνες για τον εντοπισμό των κοιτασμάτων πετρελαίου και φυσικού αερίου, χαιρετήσαμε με ικανοποίηση την κίνηση αυτή αφού η περιοχή αντιστοιχεί μεν στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη αλλά παρακάμφθηκε ο απευθείας προσδιορισμός της και αναφέρθηκε η "μέση απόσταση από τα ελληνικά εδάφη". Ήταν πράγματι μια έξυπνη κίνηση!
Όμως, από μια προσεκτικότερη ματιά φαίνεται πως ούτε λίγο ούτε πολύ παραχωρούμε στην φίλη Λιβύη χωρίς ανταλλάγματα, περίπου 15.000 τετραγωνικά χιλιόμετρα θαλάσσιας έκτασης (φαίνεται με κόκκινο χρώμα στον χάρτη) που κατ’ αντιστοιχία είναι σαν να τους δίνουμε έκταση περίπου δύο φορές την έκταση της Κρήτης (Κρήτη-8.336 τχ). Να σημειωθεί δε πως στην περιοχή αυτή, που από λάθος θέλω να πιστεύω δεν εμφανίσαμε, υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις πως υπάρχουν λασποηφαίστεια κάτω από τα οποία κατά κανόνα υπάρχει και φυσικό αέριο και πετρέλαιο. Επίσης εκεί τα βάθη θαλάσσης είναι σαφώς μικρότερα των γύρω περιοχών (2800 - 3000μ. σε αντίθεση με τα 4.000 μ. που είναι νότια της Κρήτης). Αν η Λιβύη είχε συμφωνήσει το 2009 όταν είχαμε τις συνομιλίες για την χάραξη της ΑΟΖ, τα πράγματα θα ήταν διαφορετικά. Να θυμηθούμε πως τότε είχαμε αποδεχθεί να κλείσει ο κόλπος της Σύρτης αν αναγνώριζαν υφαλοκρηπίδα στην Γαύδο, πράγμα που δεν έγινε.
Το ίδιο ισχύει και για την Αίγυπτο, στην οποία ως φαίνεται από λάθος και εδώ τους δίδουμε έκταση περίπου 277 τ.χ., (φαίνεται με κίτρινο χρώμα στον χάρτη). Ως γνωστό, οι συνομιλίες που είχαμε το 2009 δεν κατέληξαν πουθενά επειδή δεν αναγνώριζαν, κατά παράβαση της Διεθνούς σύμβασης για το δίκαιο της θάλασσας που έχουν υπογράψει, ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδα στο Καστελόριζο.
Διερωτώμαι οι αρμόδιοι του ΥΠΕΚΑ δεν ήξεραν; Δεν ρώτησαν; Πως με τόση γενναιοδωρία προσάρτησαν στο σχέδιο τον σχετικό χάρτη;
Θεωρώ πως θέματα που άπτονται εθνικής κυριαρχίας πρέπει να συντονίζονται και με το Υπουργείο Εξωτερικών και με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας. Όταν δε πρόκειται για απεικόνιση σε ναυτικούς χάρτες μια συνεργασία με το ΓΕΝ/Υδρογραφική Υπηρεσία, είναι απαραίτητη.
Πιο εύκολα και ευχάριστα πάει κανείς στον προορισμό του αν έχει παρέα παρά μόνος του. Ελπίζω όταν αρχίσουν οι έρευνες να έχουν ειδοποιηθεί οι συναρμόδιοι για να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη εκτέλεση τους και η επίδειξη θέλησης να υπερασπιστούμε ότι μας ανήκει!
Στο σημείο αυτό αξίζει να αναφερθεί πως η συμφωνία με την Αλβανία για τον καθορισμό του “θαλάσσιου ορίου πολλαπλών χρήσεων” που ήταν αποτέλεσμα εργασιών δύο ετών και υπεγράφη το 2009, καταγγέλθηκε από την Αλβανική αντιπολίτευση στο Συνταγματικό δικαστήριο επειδή ως λέγεται αναγνωρίστηκε υφαλοκρηπίδα στην Ερεικούσσα και Οθωνούς, κάτι που θα αποτελούσε προηγούμενο σε πιθανή συμφωνία με την Τουρκία στο Αιγαίο και πως με τον τρόπο αυτό εκχωρήθηκαν από την Αλβανία στην Ελλάδα περίπου 200 τχ θαλάσσιας έκτασης.
Οι Αλβανοί λοιπόν έθεσαν θέμα, λίαν σημαντικό για μας, για 200 τ.χ. και το ΥΠΕΚΑ με ελαφρά την συνείδηση, χωρίς τη συνεργασία με κανένα αρμόδιο φορέα ή ενημέρωση του κοινοβουλίου, χαρίζει στην Λιβύη περίπου 15.000 τ.χ και στην Αίγυπτο 277 τ.χ. Με τι λογική και με τι ανταλλάγματα;
Θέλει δουλειά, πολύ δουλειά, όρεξη, συνεργασία και συντονισμό των διαφόρων συναρμόδιων φορέων και ειδικών για να επιτύχουμε! Ας πιέσουμε τους Αλβανούς να σεβαστούν την υπογραφή που έβαλαν και τον κόπο τόσων ειδικών που επί δύο χρόνια πάσχιζαν να βρουν την χρυσή τομή. Ως έχει γίνει γνωστό, για τη χάραξη του ορίου αυτού χρησιμοποιήθηκαν 150 σημεία σε αντίθεση με το όριο Ελλάδος- Ιταλίας (1977) που χρησιμοποίησε μόλις 16 σημεία ή το όριο υφαλοκρηπίδας Ιταλίας-Αλβανίας που χρησιμοποίησε μόνο 17 σημεία. Η μέθοδος που ακολουθήσαμε κατά την οριοθέτηση ήταν αυτή της μέσης γραμμής δηλ. γραμμής ίσης αποστάσεως από τις ακτές των δύο χωρών, μια μέθοδο που αποτελεί την πάγια ελληνική θέση για τις θαλάσσιες οριοθετήσεις. Επίσης ακολουθήθηκε η φυσική ακτογραμμή των δύο χωρών, αφού όμως έκλεισαν (και αυτό αποτελεί σύννομη πρωτοτυπία) με ευθείες γραμμές όλοι οι κόλποι της περιοχής, συμπεριλαμβανομένου και του Κόλπου της Κέρκυρας.
Ας πιέσουμε τη Λιβύη και την Αίγυπτο, έστω και τώρα που έχουν άλλα σοβαρότερα προβλήματα, να ξανασυζητήσουμε και να καταλήξουμε σε κάποια συμφωνία. Θα είναι προς το συμφέρον όλων μας!
Ελπίζουμε στο κείμενο της πρόσκλησης όταν αυτή δημοσιευτεί και γίνει παγκοσμίως γνωστή, να έχουν διορθωθεί τα λάθη αυτά.
Αν τώρα συνυπολογίσουμε τις παραπάνω αμέλειες με τις προδιαγραφές της ανακοίνωσης του ΥΠΕΚΑ, τότε ευλόγως γεννώνται τα παρακάτω ερωτήματα:
• Τι ακριβώς γίνεται; Θέλουμε ή δεν θέλουμε να βρούμε υδρογονάνθρακες;
• Θέλουμε να τους βρούμε τώρα ή αργότερα;
• Θέλουμε να τους βρει η πιο συμφέρουσα για το δημόσιο εταιρεία ή κάποια που εμείς θέλουμε ή που «κάποιοι;» μας επιβάλλουν;
• Θέλουμε να γίνουν αναπτυξιακά έργα στη χώρα μας που θα βάλουν σημαντικά χρήματα στα ταμεία μας και θα μειώσουν την ανεργία ή όχι;
Το κάθε «κράτος» που προκηρύσσει τέτοιου είδους διαγωνισμούς θα πρέπει να δίδει έμφαση στις εμπορικές διαπραγματεύσεις που θα κάνει για να μην ζημιωθεί και για να έχει τα μεγαλύτερα δυνατά οικονομικά οφέλη δηλαδή, στις λεπτομέρειες της συμφωνίας που άπτονται της διαθέσεως των στοιχείων που θα συλλεχθούν. Εξ όσων έχω ενημερωθεί από το διαδίκτυο, στην παγκόσμια αγορά τα κράτη δεν επιλέγουν «Μη αποκλειστικά σεισμικά» βάσει προδιαγραφών αλλά βάσει των «Εμπορικών όρων της σύμβασης» & της εμπορικής επιτυχίας προς τις εταιρείες. Άλλωστε υπάρχουν όχι πάνω από δέκα εταιρείες στον κόσμο που κάνουν αυτή τη δουλειά.
Θεωρώ πως οι προδιαγραφές και τα γεωφυσικά στοιχεία που αναφέρονται ως απαίτηση είναι της δεκαετίας του 70 και πως δεν ανιχνεύουν κοιτάσματα που είναι κάτω από τους «εβαπορίτες» (ιζηματογενή πετρώματα όπως π.χ. γύψος κ.α.), ένας ειδικός θα μας το επιβεβαιώσει! Σε όλα τα συνέδρια σχετικά με το θέμα των υδρογονανθράκων και σε όλες τις σχετικές εκπομπές των τηλεοπτικών σταθμών, οι ειδικοί (πανεπιστημιακοί και στελέχη πετρελαϊκών εταιρειών) τονίζουν πως τα κοιτάσματα μας είναι κάτω από τους «εβαπορίτες». Εγώ το έμαθα, οι ειδικοί;
Ο καθηγητής/ερευνητής γεωλογίας του Πολυτεχνείου Κρήτης και συνεργάτης του Institute of National Resources of Canada, Αντώνης Φώσκολος σε όλες τις ομιλίες του, που έχω ακούσει, αναφέρει: «Ο δρόμος της αξιοποίησης πρέπει να ξεκινήσει με δισδιάστατες γεωφυσικές έρευνες, ήτοι ανακλάσεις υψηλής ευκρίνειας κάτω από τους «εβαπορίτες» και ακολούθως τρισδιάστατες όταν θα επιβεβαιωθούν τα κοιτάσματα». Γιατί εμείς μένουμε μόνο στις 2-D;
Εάν οι εταιρείες είναι ευχαριστημένες τι νόημα έχουν οι προδιαγραφές που κάποιος χωρίς εμπειρία και σύγχρονη τεχνογνωσία στο θέμα τους επιβάλλει; Γιατί μπαίνει σε λεπτομέρειες στο θέμα «πως θα κάνουν τη δουλειά τους»; Για να δείξει πως κάτι ξέρει ή για να φωτογραφίσει κάποιον; Νομίζω πως δεν βάζεις προδιαγραφές σ' αυτόν που παίρνει όλο τον οικονομικό κίνδυνο γιατί έτσι τον περιορίζεις. Αν αυτός δηλ. έχει καλύτερες μεθόδους, συσκευές και δυνατότητες γιατί να τον περιορίσεις; Γιατί να του βάλεις να κάνει μόνο σεισμικά 2D ενώ μπορεί να κάνει και 3-D, 4-D ή Wide/multi-azimuth;
Τα "μη αποκλειστικά σεισμικά" είναι μεν δωρεάν αλλά ο κάθε «ανάδοχος» διαθέτει τις δικές του προδιαγραφές και μεθόδους για να μπορέσει να έχει την καλύτερη ποιότητα ώστε να μεγιστοποιήσει τις πωλήσεις των καταγραφών του προς τις Πετρελαϊκές Εταιρείες! Ο «Ανάδοχος» δεν παίρνει κανένα δικαίωμα Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων στις περιοχές που κάνει την έρευνα, απλά πουλάει την καλή ποιότητα των καταγραφών δηλαδή την πατέντα του.
Αφήνεις συνεπώς τις εταιρείες να κάνουν τη δουλειά τους η κάθε μία με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που έχει και όχι με αυτά που υπαγορεύει κάποιος που δεν έχει καμία εμπειρία στο θέμα ή η εμπειρία του είναι παρωχημένη!
Ας ελπίσουμε πως απ΄εδώ και μπρός θα υπάρχει, καλή και αρμονική, συνεργασία μεταξύ όλων που ενδιαφέρονται και που θέλουν να δουν τον τόπο μας να ξεφεύγει από τα λάθη και παραλήψεις του παρελθόντος και να πηγαίνει μπροστά.