ΟΥΑΛΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ: ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ
ΠΡΟΣ ΜΙΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΠΟΜΑΚΙΚΑ
Η Ουαλία αποτελεί σήμερα τμήμα της Μεγάλης Βρετανίας και έτσι βρίσκεται
στην καρδιά της παγκόσμιας γλώσσας του πλανήτη, των αγγλικών. Η ουαλική
γλώσσα, είναι μία από τις πιο παλιές γλώσσες της Ευρώπης, και η ιστορία
της έχει πολλές ομοιότητες με την πομακική γλώσσα, που είναι και αυτή
από τις πιο παλιές γλώσσες των Βαλκανίων. Η ουαλική γλώσσα, όπως και η
πομακική, δέχθηκε και αυτή προσπάθεια εξαφάνισής της από τους Άγγλους
και παρ’ όλα αυτά, κατάφερε τις τελευταίες δεκαετίες να ξαναζωντανέψει
σε μεγάλο τμήμα της Ουαλίας. Θα αναφερθούμε με συντομία στο θέμα,
θεωρώντας το παράδειγμα για μίμηση για τα πομακικά.
Μια μικρή ιστορική αναδρομή είναι απαραίτητη : τον 19ο αιώνα στην Ουαλία
το εκπαιδευτικό σύστημα δεν ήταν καλό και δεν διδασκόταν η ουαλική
γλώσσα.
Οι Άγγλοι έβγαλαν μία έκθεση στην οποία κατηγορούσαν τα ...ουαλικά σαν
αιτία της αμορφωσιάς των Ουαλών. Ο σκοπός τους βέβαια ήταν να προωθήσουν
την αγγλική γλώσσα και να αφομοιώσουν τους Ουαλούς, εξαφανίζοντας τους
ως ξεχωριστή εθνότητα. Δυστυχώς, ο απλός κόσμος πίστεψε τους Άγγλους και
έβαλε μέσα του κόμπλεξ κατωτερότητας εναντίον της μητρικής του γλώσσας.
Είναι το ίδιο ακριβώς φαινόμενο που συμβαίνει και στην ελληνική Θράκη.
Οι Τούρκοι πράκτορες, προσπαθούν εδώ και δεκαετίες να υποβαθμίσουν την
πομακική γλώσσα, να δημιουργήσουν κόμπλεξ κατωτερότητας στους απλούς
Πομάκους χωρικούς για να προωθήσουν τα δικά τους εθνικιστικά σχέδια για
την Θράκη.
Στα τέλη του 19ου αιώνα σε όλα τα σχολεία της Ουαλίας διδάσκονταν τα
αγγλικά, ακόμη και σε περιοχές όπου κανένας Ουαλός κάτοικος δεν
καταλάβαινε ούτε μία λέξη αγγλική. Οι δάσκαλοι των σχολείων (Άγγλοι ή
γενίτσαροι Ουαλοί) χρησιμοποιούσαν κάθε δυνατή μέθοδο για να κάνουν τα
παιδιά να μην μιλάνε ουαλικά : παραδείγματος χάρη, όποιο παιδί μέσα στην
τάξη μιλούσε ουαλικά, το περνούσαν στο λαιμό του ένα κομμάτι ξύλο. Αν
το συγκεκριμένο παιδί άκουγε ένα άλλο παιδί να μιλάει ουαλικά, τότε
κατευθείαν έβγαζε το ξύλο από πάνω του και το περνούσε στο άλλο παιδί.
Στο τέλος του σχολικού μαθήματος, όποιο παιδί είχε την ατυχία να φοράει
πάνω του το κομμάτι ξύλου, το χτυπούσε άσχημα ο δάσκαλος.
Από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι τις ημέρες μας φωτισμένοι Ουαλοί
πατριώτες έδωσαν μάχη για να ανατρέψουν την δυσμενή κατάσταση: έφτιαξαν
σχολεία διδασκαλίας της μητρικής τους γλώσσας και επέβαλλαν σιγά – σιγά
σε όλο και περισσότερα δημόσια σχολεία τα ουαλικά. Με αυτές τις
ενέργειες και με άλλες (έκδοση εφημερίδας, ραδιοφωνικές εκπομπές κτλ)
πέτυχαν το εξής σπουδαίο : από τον πληθυσμό των λίγων χιλιάδων χωρικών
που μιλούσε τη γλώσσα παλιά και κατοικούσε σε απομονωμένες περιοχές της
χώρας, σήμερα, περίπου ο ένας στους πέντε Ουαλούς να γνωρίζει άπταιστα
τη μητρική του γλώσσα.
Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι μόλις μέσα σε 3 χρόνια, από το 2001 μέχρι
το 2004 οι ομιλητές της ουαλικής γλώσσας αυξήθηκαν κατά 35.000
ανθρώπους! Ενώ πάνω από 100.000 άνθρωποι την μιλάνε μέσα στην ίδια την
Αγγλία και οι μισοί από αυτούς κατοικούν στην ευρύτερη περιοχή του
Λονδίνου, στην καρδιά δηλαδή της αγγλικής γλώσσας!
Και τα Ουαλικά, όπως τα πομακικά, διαφέρουν μεταξύ τους σε μερικές
λέξεις από περιοχή σε περιοχή, αυτό όμως δεν εμπόδισε τους Ουαλούς να
χρησιμοποιήσουν μία κοινή διάλεκτο για να πετύχουν την προώθηση της
γλώσσας τους. Μόνο στην Ελλάδα οι γνωστοί αρνητές της πομακικής γλώσσας
χρησιμοποιούν το παράδειγμα των διαφορών από περιοχή σε περιοχή για να
αποτρέψουν την εισαγωγή της πομακικής στα σχολεία.
Στην ελληνική Θράκη εκτός από τα ελληνικά, την πιο παλιά γλώσσα των
Βαλκανίων, σήμερα μιλιούνται και τα πομακικά, η δεύτερη πιο παλιά γλώσσα
της χερσονήσου του Αίμου (όπως είναι η κανονική
ονομασία των Βαλκανίων). Πρέπει όλοι οι Πομάκοι να την διαφυλάξουμε σαν
μαργαριτάρι που δεν πρέπει να χαθεί και καλούμε όλους τους ευαίσθητους
ανθρώπους του τόπου μας να μας βοηθήσουν με πράξεις και έργα στο δύσκολο
αυτό έργο μας.
Περιοδικό "Ζαγάλισα" (τεύχος 49, Ιανουάριος 2011)
http://www.zagalisa.gr/content/oyaliki-glossa-paradeigma-pros-mimisi-gia-ta-pomakikaΤο αλίευσα ΕΔΩ http://ethnologic.blogspot.com/2011/06/blog-post_17.html
