Της ΝΕΦΕΛΗΣ ΤΖΑΝΕΤΑΚΟΥ
Κίνδυνοι κατάρρευσης του ενεργειακού οικοδομήματος στην περιοχή της Κασπίας κρύβονται πίσω από την αποτυχία των διαπραγματεύσεων Τουρκίας-Αζερμπαϊτζάν για την αγορά φυσικού αερίου.Νομικής φύσεως εκκρεμότητες στέκονται εμπόδιο για την εξεύρεση λύσης, ενώ στα βασικά σημεία της σύμβασης (σε ό,τι αφορά τα τέλη διέλευσης και τις ποσότητες φυσικού αερίου) οι δύο πλευρές φαίνεται πως συμφωνούν.
Η Τουρκία, η οποία όπως προβλέπει η σύμβαση θα λαμβάνει 6 δισ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου ετησίως, επιδιώκει να αποκτήσει αυξημένη δικαιοδοσία. Ο Τούρκος πρωθυπουργός, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, μεταβαίνει αύριο στο Μπακού για να συναντηθεί με τον Αζέρο πρόεδρο, Ιλχάμ Αλίεφ.
* Την ίδια ώρα φαίνεται πως ανοίγει ο δρόμος των ευρωπαϊκών αγορών για το ιρανικό φυσικό αέριο, καθώς χθες υπεγράφη η σημαντικότερη συμφωνία στην «ενεργειακή» ιστορία της Μέσης Ανατολής.
Πρόκειται για την πρώτη επίσημη σύμβαση πώλησης και μεταφοράς φυσικού αερίου, μέσω του λεγόμενου «ισλαμικού» αγωγού, ο οποίος θεωρείται ο «νότιος» αντίπαλος του Nabucco και του ρωσικού South Stream, που συνυπέγραψαν το Ιράν, το Ιράκ και η Συρία.
Ο αγωγός, ο οποίος αναμένεται να ολοκληρωθεί σε τρία χρόνια, θα ξεκινά από την ιρανική πόλη Assaluyeh και θα καταλήγει στη Δαμασκό (από εκεί μέσω του Λιβάνου με τη μορφή υγροποιημένου φυσικού αερίου θα διοχετεύεται στη διεθνή αγορά), ενώ θα έχει δυνατότητα μεταφοράς έως και 110 εκατ. κυβικών μέτρων φυσικού αερίου την ημέρα.
* Προσπάθειες για παράκαμψη του αμερικανικού εμπάργκο εις βάρος της Τεχεράνης καταβάλλει η Κίνα, η οποία οφείλει περισσότερα από 20 δισ. δολάρια στο Ιράν από εισαγωγές αργού πετρελαίου, τα οποία λόγω της απομόνωσης της χώρας δεν μπορεί να αποπληρώσει. Προκειμένου να επιλυθεί αυτή η «εκκρεμότητα», οι δύο πλευρές αποφάσισαν να συνάψουν διμερείς συμφωνίες που να προβλέπουν την ανταλλαγή προϊόντων (πετρέλαιο έναντι βιομηχανικών προϊόντων), όπως συμβαίνει μέχρι έναν βαθμό και σήμερα. http://www.enet.gr/?i=news.el.oikonomia&id=296406
Ο ισλαμικός αγωγός θα ρίξει το γάντι στο «Nabucco»
Το Ιράν, το Ιράκ και η Συρία υπόγραψαν μνημόνιο για την κατασκευή αεριαγωγού. Η βάση φυσικών πόρων του θα είναι το κοίτασμα Νότιο Παρς στο Ιράν.Προβλέπεται να κατασκευαστεί αγωγός, που θα περνά μέσα από το Ιράκ, τη Συρία, το Λίβανο και θα καταλήγει στην Ευρώπη περνώντας κάτω από τη Μεσόγειο θάλασσα.
Στον αγωγό ήδη δόθηκε η ονομασία «Ισλαμικός αγωγός». Μάλιστα στην Τεχεράνη αμέσως πρότειναν να θεωρείται ως εναλλακτική λύση στη θέση του «Nabucco». Μετά την υπογραφή του Μνημονίου για την κατασκευή του «Ισλαμικού αγωγού» ο επικεφαλής της κρατικής ιρανικής εταιρίας NIGC Τζαβάντ Οτζί δήλωσε ότι το Νότιο Παρς διαθέτει αποθέματα 16 τρισεκ. κυβικά μέτρα φυσικού αερίου. Αυτό αποτελεί, - είπε, αξιόπιστη πηγή προμηθειών και απαραίτητο όρο για την κατασκευή του αεριαγωγού, τον οποίο δεν έχει το «Nabucco». Επίσης ανακοίνωσε ότι εταίρος του Ιράν, της Συρίας και του Ιράκ θα είναι η Τουρκία, με την οποία ήδη υπάρχουν σχετικές γραπτές συμφωνίες.
Η ΕΕ απέκλεισε το Ιράν από το «Nabucco» πέρυσι, επιβάλλοντας κυρώσεις ως αντίμετρο για την προώθηση από μέρους της Τεχεράνης του πυρηνικού της προγράμματος, γι΄αυτό η τελευταία αποφάσισε να προσχωρήσει στο νέο σχέδιο. Ο Γεν. Διευθυντής του Ιδρύματος Εθνικής Ενεργειακής Ασφάλειας Κωνσταντίν Σίμονοφ σχολιάζει ως ακολούθως αυτό το σχέδιο:
- Όλοι αντιλαμβάνονται πολύ καλά τι πολιτικά ρίσκα συνδέονται με το Ιράν. Είναι γνωστό ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει επιβάλει σκληρές κυρώσεις, γι΄αυτό δεν μπορεί να θεωρείται στα σοβαρά το σχέδιο κατασκευής αεριαγωγού από το Ιράν. Επιπλέον, δεν θα μπορέσει να αρχίσει, γιατί γι΄αυτό το σκοπό χρειάζονται χρήματα. Το Ιράν και η Συρία δεν έχουν χρήματα, ούτε εξωτερικές πηγές δεν θα τους δώσουν.
Το κόστος του σχεδίου υπολογίζεται στα 10 δισεκ. δολάρια. Και αν ακόμα υλοποιηθεί, η Ευρώπη θα μπορέσει να παίρνει περίπου 40 δισεκ. κβ.μ φυσικού αερίου το χρόνο, δηλαδή κατά ένα τρίτο περισσότερο, από ό,τι σχεδιάζει η ΕΕ να παίρνει μέσω του αγωγού «Nabucco». Πολλοί εμπειρογνώμονες δεν αποκλείουν ότι στον «Ισλαμικό αγωγό» στο μέλλον μπορεί να προσχωρήσει και το Κατάρ και αν αποκλειστούν οι πολιτικοί παράγοντες, αυτό το σχέδιο πραγματικά μπορεί να θεωρείται ελπιδοφόρο.
Σύμφωνα με την ιδέα, ο αγωγός θα τεθεί σε λειτουργία ως το 2016. Το τελικό συμβόλαιο, όπως υπολογίζουν στο Ιράν, πρέπει να υπογραφτεί ως τα τέλη του έτους. Επίσης σχεδιάζεται ότι στο έργο της κατασκευής του θα συμμετάσχει και ιδιωτικό κεφάλαιο.http://greek.ruvr.ru/2011/07/26/53747091.html
