Η Εκκλησία είναι λοιπόν κάτι περισσότερον μιας ανθρωπίνης κοινότητος, διότι αυτός ούτος ο Χριστός ανήκει εις την κοινότητα αυτήν. Είναι η κεφαλή της και όχι μόνον ο Κύριος, ο Διδάσκαλος, ή ο Αρχηγός. Ο Χριστός δεν είναι υπεράνω ή εκτός της Εκκλησίας. Και πιστοί δεν είναι μόνον εκείνοι, οι οποίοι τον ακολουθούν ή υπακούουν εις τας εντολάς του. Είναι εκείνοι, οι οποίοι ενεσωματώθησαν εν αυτώ, ζουν εν αυτώ, μάλλον εν τοις οποίοις μυστηριωδώς κατοικεί αυτός ο ίδιος. Είναι λοιπόν ουσιώδες να παρατηρηθή ότι η χριστιανική κοινότης, η Εκκλησία, είναι κοινότης καθιερωμένη ή μυστηριακή, ότι η ενότης της Εκκλησίας πραγματοποιείται διά των μυστηρίων: του βαπτίσματος και της θείας ευχαριστίας, τα οποία είναι τα δύο "κοινωνικά μυστήρια". Εις αυτά εκφράζεται και σφραγίζεται η αληθής δύναμις της χριστιανικής συνοχής. Ή, καλλίτερον, τα μυστήρια συνιστούν την Εκκλησίαν. Εν τοις μυστηρίοις ακριβώς, η χριστιανική κοινότης υπερβαίνει τας καθαρώς ανθρωπίνας διαστάσεις και γίνεται Εκκλησία. Δι' αυτό η "ακριβής μετάδοσις των μυστηρίων" (recte administrantur) ανήκει εις την ουσίαν της Εκκλησίας (εις το "esse" αυτής).
Πρωτοπρεσβύτερος Γεώργιος Φλωρόφσκυ
