Η Άγκυρα εγκατέλειψε τη στρατηγική της διχοτόμησης της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1964
Του Μάριου Ευρυβιάδη
(Δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα «Ο Φιλελεύθερος» της Κύπρου, της Κυριακής 1 Αυγούστου 2010)
Η Άγκυρα εγκατέλειψε τη στρατηγική της διχοτόμησης της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1964.Στόχος τουρκικός είναι η απονομιμοποίηση του κράτους του 1960 με την ταυτόχρονη νομιμοποίηση της εσαεί τουρκικής στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο. Έχω και στο παρελθόν, αλλού, αλλά και από αυτήν τη στήλη, υποστηρίξει ότι η Τουρκία θεωρεί τη λύση της διχοτόμησης παρωχημένη εδώ και πάνω από μισό και πλέον αιώνα. («Παρωχημένη διχοτόμηση για την Άγκυρα», Φιλελεύθερος, Κυριακή 28 Δεκεμβρίου 2008). Μια πραγματικά διχοτομημένη Κύπρος δεν εξασφαλίζει τα στρατηγικά συμφέροντα της Τουρκίας και την αντίληψη των Ισλαμοπασάδων για απόλυτη ασφάλεια.
Συνεπώς, όσοι επικαλούνται τον κίνδυνο της «διχοτόμησης» εάν δεν εξευρεθεί «λύση» ή, χειρότερα, κατηγορούν ένα μεγάλο μέρος του λαού ότι είναι «απορριπτικοί» και ως εκ τούτου φέρνουν τη «διχοτόμηση» πιο κοντά, κυριολεκτικά εδώ δεν ξέρουν τι λένε. Η Τουρκία εγκατέλειψε τη στρατηγική της διχοτόμησης τον Αύγουστο του 1964. Έχουμε και την ακριβή ημερομηνία. Είναι η 28η Αυγούστου. Αυτό προκύπτει από ένα επίσημο τουρκικό έγγραφο που φέρει την προαναφερθείσα ημερομηνία. Είναι το έγγραφο της ταφόπλακας του διχοτομικού σχεδίου Άτσεσον σε ό,τι αφορούσε την τουρκική στρατηγική.
Είναι η επίσημη επιστολή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Φεριτούν Κεμάλ Ερκίν, προς τον Αμερικανό διαμεσολαβητή στη Γενεύη, Ντιν Άτσεσον, διά της οποίας τον πληροφορεί ότι η Τουρκία απορρίπτει την τελευταία πρότασή του, που έγινε στις 27 Αυγούστου, για μισθωμένη τουρκική βάση στην Κύπρο. Συγκεκριμένα ο Ερκίν υπογραμμίζει ότι η αμερικανική πρόταση είναι «εντελώς απαράδεκτη» (“totallyunacceptable”) και ότι η απόφαση της Άγκυρας «για το θέμα είναι αμετάκλητη» (“our decision isirreversible”).
Η Τουρκία απέρριψε την τελευταία έκδοση του Σχεδίου Άτσεσον διότι δεν της προσέφερε, όπως αυτή απαιτούσε, κυριαρχία στο ήμισυ περίπου της Κύπρου, στην ευρύτερη Καρπασία και μαζί, αρχικά , και το ελληνικό νησί Καστελλόριζο. Το νησί αυτό «άρεσε» στον Τούρκο Πρωθυπουργό Ινονού, είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζόνσον στον φιλοξενούμενο του Έλληνα Πρωθυπουργό Παπανδρέου στον Λευκό Οίκο τον Ιούνιο του 1964, και απαίτησε από τον Έλληνα πρωθυπουργό την παραχώρησή του στην Τουρκία.
Εδώ ο πειρασμός είναι μεγάλος για να μην παρατηρήσω ότι η ελληνική πλευρά απεδέχθη την τελική μορφή του σχεδίου, και είναι η τουρκική πλευρά που την απέρριψε. Και όμως το Σχέδιο Άτσεσον έχει καταστεί η ναυαρχίδα των θιασωτών της λεγόμενης «θεωρίας των χαμένων ευκαιριών». Μιλάμε για ένα σχέδιο το οποίο απεδέχθη γραπτώς ο Έλληνας Πρωθυπουργός και δεσμεύθηκε να κάνει ό,τι μπορεί ώστε αυτό να γίνει αποδεκτό από τη μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού. Σήμερα γνωρίζουμε ότι στα σχέδια Παπανδρέου περιλαμβάνονταν και πραξικοπηματική ανατροπή του Μακαρίου, όπως τεκμηρίωσα στο κείμενό μου στις 18/7/2010 στον Φιλελεύθερο («1964-1974: Δέκα Χρόνια Προδοσίας»).
Απονομιμοποίηση του κράτους
Ποιες υπήρξαν από το 1964 μέχρι και σήμερα οι στρατηγικές επιδιώξεις της Τουρκίας; Είναι η απονομιμοποίηση του κράτους του 1960 με την ταυτόχρονη νομιμοποίηση της δικής της εσαεί στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο. Αυτό επιδιώκεται μέσω της κατασκευής ενός πολιτικά ευνουχισμένου και ρατσιστικά δομημένου πολιτικού μορφώματος στη θέση του κράτους του 1960. Ένα κυπριακό κράτος, διζωνικό/δικοινοτικό, τριζωνικό/ τρικοινοτικό, τετραζωνικό/ τετρακοινοτικό ή ακόμα και πενταζωνικό/ πεντακοινωτικό (εξάλλου οι «κοινότητες» στην Κύπρο είναι πέντε και όχι δυο, όπως ρατσιστικά Έλληνες και Τούρκοι στην Κύπρο αποδέχονται επειδή τους βολεύει) αλλά πολιτικά αυτεξούσιο, θεωρείται ανάθεμα για την Άγκυρα. Αυτή είναι η ουσία και το κλειδί της τουρκικής στρατηγικής στην Κύπρο.
Αναγκαία, ωστόσο, προϋπόθεση για τον τελικό θρίαμβο της τουρκικής στρατηγικής είναι η αποδοχή από την πλειοψηφία του ελληνοκυπριακού λαού της τουρκικής θεώρησης της ιστορίας. Αυτήν ουσιαστικά, όπως εύστοχα διαπίστωσε Ισραηλινός διπλωμάτης στην Άγκυρα τη δεκαετία του 1950 (και όπως έκπληκτοι διαπιστώνουν και σήμερα οι Ισραηλινοί), που σε οποιαδήποτε διαφορά με τους ξένους οι Τούρκοι πρέπει να έχουν πάντα δίκαιο. Αλλιώς, γράφει ο Ισραηλινός στον Ισραηλινό στο Υπουργείο του, δεν μπορούν να υπάρχουν καλές σχέσεις με την Άγκυρα. Υπογράμμισε επιπλέον ότι οι όποιες καλές σχέσεις με την Τουρκία μπορούν να καταρρεύσουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Η Τουρκία παρ’ όλη την ισχύ και την επιρροή της δεν θα μπορούσε να βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση απέναντί μας, χωρίς την ενεργή αρωγή και στήριξη των Άγγλο-αμερικανών, μέχρι πολύ πρόσφατα των Ισραηλινών και, όπως εύστοχα διαπίστωνε ο αείμνηστος ποιητής Σεφέρης ήδη από τη δεκαετία του 1950, λόγω της «τραγικής ανεπάρκειας» των ταγών μας.
Η δράση των Αμερικάνων
Οι Αγγλο-αμερικάνοι, δούλευαν αρχικά παρασκηνιακά και αθόρυβα αλλά την τελευταία εικοσαετία ανοικτά και πρόστυχα, μέσω διαφόρων διεθνιστικών και ειρηνιστικών, δήθεν, διεθνών φορέων, αλλά κυρίως μέσω των προθύμων διανοούμενων της νεοταξικής ελίτ του τόπου. Οι τελευταίοι, που εργάζονται συστηματικά και πάντοτε με το αζημίωτο, διαμορφώνουν μια εσωτερική και εξωτερική κατάσταση που επιτρέπει στην Τουρκία να διεκδικεί το ηθικό πεδίο της μάχης, να παρουσιάζεται όχι ως κατοχική δύναμη αλλά ως «θιασώτης» και «συνεργάτης» της ειρήνης στην Κύπρο, ενώ η δική μας πλευρά να εμφανίζεται εν αδίκω και εκτός του ηθικού πεδίου της μάχης. Ουρά της στρατηγικής αυτής στην Κύπρο παραμένουν μια μεγάλη μερίδα της αμερικανικής δεξιάς και της αμερικανικής αριστεράς και οι λογής – λογής κονδυλοφόροι τους, που συναγωνίζονται μεταξύ τους να αποδείξουν ότι ο κυπριακός λαός δεν είναι ικανός να λειτουργήσει αυτεξούσια και ότι η τουρκική ειρήνη είναι αυτή που δικαιούται και του αξίζει.
Συνεπώς, όσοι επικαλούνται τον κίνδυνο της «διχοτόμησης» εάν δεν εξευρεθεί «λύση» ή, χειρότερα, κατηγορούν ένα μεγάλο μέρος του λαού ότι είναι «απορριπτικοί» και ως εκ τούτου φέρνουν τη «διχοτόμηση» πιο κοντά, κυριολεκτικά εδώ δεν ξέρουν τι λένε. Η Τουρκία εγκατέλειψε τη στρατηγική της διχοτόμησης τον Αύγουστο του 1964. Έχουμε και την ακριβή ημερομηνία. Είναι η 28η Αυγούστου. Αυτό προκύπτει από ένα επίσημο τουρκικό έγγραφο που φέρει την προαναφερθείσα ημερομηνία. Είναι το έγγραφο της ταφόπλακας του διχοτομικού σχεδίου Άτσεσον σε ό,τι αφορούσε την τουρκική στρατηγική.
Είναι η επίσημη επιστολή του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Φεριτούν Κεμάλ Ερκίν, προς τον Αμερικανό διαμεσολαβητή στη Γενεύη, Ντιν Άτσεσον, διά της οποίας τον πληροφορεί ότι η Τουρκία απορρίπτει την τελευταία πρότασή του, που έγινε στις 27 Αυγούστου, για μισθωμένη τουρκική βάση στην Κύπρο. Συγκεκριμένα ο Ερκίν υπογραμμίζει ότι η αμερικανική πρόταση είναι «εντελώς απαράδεκτη» (“totallyunacceptable”) και ότι η απόφαση της Άγκυρας «για το θέμα είναι αμετάκλητη» (“our decision isirreversible”).
Η Τουρκία απέρριψε την τελευταία έκδοση του Σχεδίου Άτσεσον διότι δεν της προσέφερε, όπως αυτή απαιτούσε, κυριαρχία στο ήμισυ περίπου της Κύπρου, στην ευρύτερη Καρπασία και μαζί, αρχικά , και το ελληνικό νησί Καστελλόριζο. Το νησί αυτό «άρεσε» στον Τούρκο Πρωθυπουργό Ινονού, είπε ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζόνσον στον φιλοξενούμενο του Έλληνα Πρωθυπουργό Παπανδρέου στον Λευκό Οίκο τον Ιούνιο του 1964, και απαίτησε από τον Έλληνα πρωθυπουργό την παραχώρησή του στην Τουρκία.
Εδώ ο πειρασμός είναι μεγάλος για να μην παρατηρήσω ότι η ελληνική πλευρά απεδέχθη την τελική μορφή του σχεδίου, και είναι η τουρκική πλευρά που την απέρριψε. Και όμως το Σχέδιο Άτσεσον έχει καταστεί η ναυαρχίδα των θιασωτών της λεγόμενης «θεωρίας των χαμένων ευκαιριών». Μιλάμε για ένα σχέδιο το οποίο απεδέχθη γραπτώς ο Έλληνας Πρωθυπουργός και δεσμεύθηκε να κάνει ό,τι μπορεί ώστε αυτό να γίνει αποδεκτό από τη μεγάλη πλειοψηφία του κυπριακού λαού. Σήμερα γνωρίζουμε ότι στα σχέδια Παπανδρέου περιλαμβάνονταν και πραξικοπηματική ανατροπή του Μακαρίου, όπως τεκμηρίωσα στο κείμενό μου στις 18/7/2010 στον Φιλελεύθερο («1964-1974: Δέκα Χρόνια Προδοσίας»).
Απονομιμοποίηση του κράτους
Ποιες υπήρξαν από το 1964 μέχρι και σήμερα οι στρατηγικές επιδιώξεις της Τουρκίας; Είναι η απονομιμοποίηση του κράτους του 1960 με την ταυτόχρονη νομιμοποίηση της δικής της εσαεί στρατιωτικής παρουσίας στην Κύπρο. Αυτό επιδιώκεται μέσω της κατασκευής ενός πολιτικά ευνουχισμένου και ρατσιστικά δομημένου πολιτικού μορφώματος στη θέση του κράτους του 1960. Ένα κυπριακό κράτος, διζωνικό/δικοινοτικό, τριζωνικό/ τρικοινοτικό, τετραζωνικό/ τετρακοινοτικό ή ακόμα και πενταζωνικό/ πεντακοινωτικό (εξάλλου οι «κοινότητες» στην Κύπρο είναι πέντε και όχι δυο, όπως ρατσιστικά Έλληνες και Τούρκοι στην Κύπρο αποδέχονται επειδή τους βολεύει) αλλά πολιτικά αυτεξούσιο, θεωρείται ανάθεμα για την Άγκυρα. Αυτή είναι η ουσία και το κλειδί της τουρκικής στρατηγικής στην Κύπρο.
Αναγκαία, ωστόσο, προϋπόθεση για τον τελικό θρίαμβο της τουρκικής στρατηγικής είναι η αποδοχή από την πλειοψηφία του ελληνοκυπριακού λαού της τουρκικής θεώρησης της ιστορίας. Αυτήν ουσιαστικά, όπως εύστοχα διαπίστωσε Ισραηλινός διπλωμάτης στην Άγκυρα τη δεκαετία του 1950 (και όπως έκπληκτοι διαπιστώνουν και σήμερα οι Ισραηλινοί), που σε οποιαδήποτε διαφορά με τους ξένους οι Τούρκοι πρέπει να έχουν πάντα δίκαιο. Αλλιώς, γράφει ο Ισραηλινός στον Ισραηλινό στο Υπουργείο του, δεν μπορούν να υπάρχουν καλές σχέσεις με την Άγκυρα. Υπογράμμισε επιπλέον ότι οι όποιες καλές σχέσεις με την Τουρκία μπορούν να καταρρεύσουν από τη μια στιγμή στην άλλη.
Η Τουρκία παρ’ όλη την ισχύ και την επιρροή της δεν θα μπορούσε να βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση απέναντί μας, χωρίς την ενεργή αρωγή και στήριξη των Άγγλο-αμερικανών, μέχρι πολύ πρόσφατα των Ισραηλινών και, όπως εύστοχα διαπίστωνε ο αείμνηστος ποιητής Σεφέρης ήδη από τη δεκαετία του 1950, λόγω της «τραγικής ανεπάρκειας» των ταγών μας.
Η δράση των Αμερικάνων
Οι Αγγλο-αμερικάνοι, δούλευαν αρχικά παρασκηνιακά και αθόρυβα αλλά την τελευταία εικοσαετία ανοικτά και πρόστυχα, μέσω διαφόρων διεθνιστικών και ειρηνιστικών, δήθεν, διεθνών φορέων, αλλά κυρίως μέσω των προθύμων διανοούμενων της νεοταξικής ελίτ του τόπου. Οι τελευταίοι, που εργάζονται συστηματικά και πάντοτε με το αζημίωτο, διαμορφώνουν μια εσωτερική και εξωτερική κατάσταση που επιτρέπει στην Τουρκία να διεκδικεί το ηθικό πεδίο της μάχης, να παρουσιάζεται όχι ως κατοχική δύναμη αλλά ως «θιασώτης» και «συνεργάτης» της ειρήνης στην Κύπρο, ενώ η δική μας πλευρά να εμφανίζεται εν αδίκω και εκτός του ηθικού πεδίου της μάχης. Ουρά της στρατηγικής αυτής στην Κύπρο παραμένουν μια μεγάλη μερίδα της αμερικανικής δεξιάς και της αμερικανικής αριστεράς και οι λογής – λογής κονδυλοφόροι τους, που συναγωνίζονται μεταξύ τους να αποδείξουν ότι ο κυπριακός λαός δεν είναι ικανός να λειτουργήσει αυτεξούσια και ότι η τουρκική ειρήνη είναι αυτή που δικαιούται και του αξίζει.
«Τουρκοφιλία και εθνοπροδοσία»
ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ από το προφητικό κείμενο του Γιώργη Λύρα, γραμμένο τον Αύγουστο του 1955 στο μηναίο θεωρητικό όργανο του ΚΚΕ, Νέος Κόσμος με τον χαρακτηριστικό, για κουμμουνιστικό έντυπο τίτλο, «Τουρκοφιλία και Εθνοπροδοσία»:
«Αμερικανοί, Άγγλοι, Τούρκοι και Έλληνες αντιδραστικοί, δημοσιολόγοι, αρχαιολόγοι κ.λπ., πάνε να αποδείξουν, παρά και ενάντια στα ιστορικά δεδομένα και γεγονότα, πως δήθεν οι Τούρκοι ληστοφεουδάρχες στην εξαπλωτική τους πορεία έφεραν στους λαούς και στις χώρες που κατάκτησαν την… πρόοδο και τον πολιτισμό! Και το σημείο αυτό προβάλλεται επίμονα τον τελευταίο καιρό γιατί οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές… έχουν αναθέσει στην Τουρκία να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στον καινούργιο… πόλεμο που προετοιμάζουν… Έτσι διατυπώνουν τη «θεωρία» πως τάχα οι Τούρκοι κατακτητές έφεραν στη Βαλκανική Χερσόνησο την ησυχία, εξάλειψαν τη μακρόχρονη αναρχία που σπάραζε τις χώρες της Χερσονήσου αυτής, και πως οι λαοί της δεν ήταν ικανοί για αυτοτελή κρατική ύπαρξη».
ΑΝΤΙΓΡΑΦΩ από το προφητικό κείμενο του Γιώργη Λύρα, γραμμένο τον Αύγουστο του 1955 στο μηναίο θεωρητικό όργανο του ΚΚΕ, Νέος Κόσμος με τον χαρακτηριστικό, για κουμμουνιστικό έντυπο τίτλο, «Τουρκοφιλία και Εθνοπροδοσία»:
«Αμερικανοί, Άγγλοι, Τούρκοι και Έλληνες αντιδραστικοί, δημοσιολόγοι, αρχαιολόγοι κ.λπ., πάνε να αποδείξουν, παρά και ενάντια στα ιστορικά δεδομένα και γεγονότα, πως δήθεν οι Τούρκοι ληστοφεουδάρχες στην εξαπλωτική τους πορεία έφεραν στους λαούς και στις χώρες που κατάκτησαν την… πρόοδο και τον πολιτισμό! Και το σημείο αυτό προβάλλεται επίμονα τον τελευταίο καιρό γιατί οι Αμερικανοί ιμπεριαλιστές… έχουν αναθέσει στην Τουρκία να παίξει ένα σημαντικό ρόλο στον καινούργιο… πόλεμο που προετοιμάζουν… Έτσι διατυπώνουν τη «θεωρία» πως τάχα οι Τούρκοι κατακτητές έφεραν στη Βαλκανική Χερσόνησο την ησυχία, εξάλειψαν τη μακρόχρονη αναρχία που σπάραζε τις χώρες της Χερσονήσου αυτής, και πως οι λαοί της δεν ήταν ικανοί για αυτοτελή κρατική ύπαρξη».
Το αλίευσα ΕΔΩ