Ρωμιοί με τον Δικέφαλο περιφρουρούν την εκκλησία στην καρδιά της Δαμασκού.
Μόνο υπερηφάνια για τα αδέρφια μας, μόνο ντροπή για το εθνοκτόνο κρατίδιο του αγράμματου ομοτράπεζου του φραπέ.
Ποιοι είναι οι Ρωμιοί της Συρίας;
Οι Ρωμιοί της Συρίας είναι απόγονοι των Ελλήνων και ελληνόφωνων πληθυσμών της Ανατολικής Μεσογείου που παρέμειναν στη Συρία μετά την κατάκτηση της περιοχής από τους Άραβες, τους Σελτζούκους, τους Μογγόλους και αργότερα τους Οθωμανούς. Ο όρος «Ρωμιοί» προέρχεται από το Βυζαντινό κράτος, το οποίο οι ίδιοι αποκαλούσαν «Ρωμανία», και το οποίο οι Άραβες και οι Οθωμανοί αναγνώριζαν ως το «Ρουμ» (δηλ. των Ρωμαίων). Σήμερα, ο όρος αυτός χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις ελληνικής καταγωγής ή ελληνορθόδοξες κοινότητες που ζουν στη Μέση Ανατολή, κυρίως στη Συρία, τον Λίβανο, την Ιορδανία και την Παλαιστίνη.
Θρησκεία και ταυτότητα
Οι Ρωμιοί της Συρίας είναι κυρίως Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί, μέλη του Πατριαρχείου Αντιοχείας, το οποίο έχει έδρα σήμερα στη Δαμασκό. Παρότι δεν μιλούν πια την ελληνική γλώσσα (οι περισσότεροι είναι αραβόφωνοι), διατηρούν ισχυρή πολιτισμική και εκκλησιαστική σύνδεση με το Βυζάντιο και την Ορθοδοξία. Η εκκλησία τους θεωρείται μία από τις πέντε αρχαίες πατριαρχικές έδρες (μαζί με αυτές της Ρώμης, Κωνσταντινούπολης, Αλεξάνδρειας και Ιεροσολύμων).
Πληθυσμός και γεωγραφική κατανομή
Η ακριβής καταμέτρηση των Ρωμιών της Συρίας είναι δύσκολη, καθώς η Συρία δεν δημοσιεύει αναλυτικά στατιστικά με βάση την εθνοτική ή θρησκευτική ταυτότητα. Πριν τον εμφύλιο πόλεμο που ξέσπασε το 2011, υπολογιζόταν ότι υπήρχαν περίπου 400.000–500.000 Ελληνορθόδοξοι Χριστιανοί στη Συρία, εκ των οποίων ένα μεγάλο μέρος θεωρείται ότι είναι Ρωμιοί ή φέρουν πολιτισμική κληρονομιά ρωμαίικης ταυτότητας.
Οι κύριες περιοχές όπου ζουν οι Ρωμιοί της Συρίας είναι:
-
Δαμασκός: Έδρα του Πατριαρχείου Αντιοχείας, με πολυάριθμη κοινότητα Ελληνορθοδόξων και πολλά ιστορικά μοναστήρια και ναούς.
-
Αλέππο (Χαλέπι): Μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Συρίας με ακμαία χριστιανική παρουσία μέχρι και την έναρξη του πολέμου.
-
Λαττάκεια: Πόλη στη δυτική Συρία, με σημαντικό αριθμό Ελληνορθόδοξων.
-
Χομς και Χάμα: Περιέχουν μικρότερες κοινότητες, αλλά με βαθιά ιστορική παρουσία.
-
Βόρειες και δυτικές επαρχίες: Σε χωριά γύρω από την Ταρτούς, τη Σαφίτα και την Καρακάς υπήρχαν παραδοσιακά κοινότητες με ρωμαίικη αυτοσυνείδηση.
Σύγχρονη κατάσταση
Ο εμφύλιος πόλεμος στη Συρία επέφερε μεγάλη μείωση του χριστιανικού πληθυσμού γενικότερα, καθώς πολλοί κατέφυγαν στο εξωτερικό για ασφάλεια. Πολλοί Ρωμιοί μετανάστευσαν σε χώρες της Ευρώπης, στον Λίβανο ή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Ωστόσο, η Ελληνορθόδοξη Εκκλησία της Αντιοχείας παραμένει ενεργή, με σημαντική επιρροή στον συριακό πολιτισμό και θρησκευτικό χάρτη.
Πολιτισμική κληρονομιά
Οι Ρωμιοί της Συρίας διατηρούν ζωντανές παραδόσεις που συνδέονται με τη βυζαντινή υμνολογία, την ορθόδοξη λατρεία και τα παλιά έθιμα. Η ελληνική γλώσσα χρησιμοποιείται σε περιορισμένο βαθμό στη θεία λειτουργία, κυρίως σε εορτασμούς, ενώ οι ηγέτες της εκκλησίας συχνά έχουν σπουδάσει σε ελληνικές θεολογικές σχολές.
Συμπερασματικά, οι Ρωμιοί της Συρίας αποτελούν έναν ιστορικά σημαντικό πληθυσμό με βαθιές ρίζες στον ελληνορθόδοξο πολιτισμό. Παρότι αραβόφωνοι σήμερα, η ταυτότητά τους ως “Ρωμιοί” επιβιώνει μέσα από τη θρησκευτική πίστη, την εκκλησιαστική παράδοση και την ιστορική τους μνήμη
Το αλίευσα ΕΔΩ